Armut hasadı sonrasında kalite kontrol, depolama yönetimi ve proses optimizasyonu için sensör ve otomasyon teknolojileri giderek daha fazla kullanılmaktadır. Bu sistemler, meyve fizyolojisini izleyerek kalite kayıplarını önler, enerji verimliliğini artırır ve izlenebilirliği sağlar.
1. Sensör Teknolojileri
a. Ortam Sensörleri
Sensör Tipi
Ölçülen Parametre
Kullanım Alanı
Amaç
Sıcaklık sensörleri (PT100, NTC)
°C
Soğuk hava depoları
Sıcaklık takibi, olgunlaşma kontrolü
Bağıl nem sensörleri (RH)
%RH
Depo atmosferi
Nem dengesini koruma, su kaybını önleme
Gaz sensörleri (CO₂, O₂, Etilen)
ppm
Kontrollü atmosfer (CA/DCA) depoları
Solunum ve etilen yönetimi
Ozon sensörleri
ppm
Dezenfeksiyon odaları
Ozon seviyesini güvenli aralıkta tutma
b. Ürün Kalite Sensörleri
NIR (Yakın Kızılötesi) sensörleri: Sertlik, kuru madde, şeker ve nem oranı tespiti.
Renk sensörleri: Olgunluk ve yüzey bozulması sınıflandırması.
Ağırlık sensörleri: Kalibrasyon sistemlerinde otomatik sınıflandırma.
2. Otomasyon Teknolojileri
a. Depolama ve Atmosfer Kontrol Otomasyonu
PLC kontrollü atmosfer yönetimi:
O₂ ve CO₂ seviyeleri otomatik ayarlanır.
Gaz sızıntısı veya nem değişiminde alarm sistemi devreye girer.
Soğutma ünitesi otomasyonu:
Sensör verileriyle entegre çalışarak enerji tasarrufu sağlar.
Depo sıcaklığını ±0.2 °C hassasiyetle sabit tutar.
Nem ve fan kontrol modülleri:
Homojen hava sirkülasyonu sağlar.
b. Sınıflandırma ve Kalite Ayırımı Otomasyonu
Optik ayırıcı sistemler:
Renk, şekil, kusur, çatlak ve yüzey leke analizleri yapar.
AI destekli kameralarla kusurlu meyveleri ayırır.
Titreşimli hat ve robotik kol sistemleri:
Meyveye dokunmadan yerleştirme sağlar.
Mekanik darbe kaynaklı zedelenmeleri azaltır.
3. IoT (Nesnelerin İnterneti) Tabanlı Sistemler
Kablosuz sensör ağları:
Depo ve üretim hattı boyunca sıcaklık, nem, gaz ve basınç verilerini toplar.
Bulut tabanlı izleme platformları:
Gerçek zamanlı analiz ve raporlama yapılır.
Mobil uygulama entegrasyonu:
Operatörler anlık uyarılar alır (ör. etilen artışı, nem düşüşü).
4. Yapay Zekâ ve Görüntü İşleme Entegrasyonu
AI tabanlı kalite değerlendirme:
Renk, şekil ve yüzey defektlerini otomatik skorlar.
Makine öğrenmesi algoritmaları:
Depolama performansı ve çürüme oranlarını tahmin eder.
Görüntü tabanlı izleme sistemleri:
Kamera sensörleriyle raf ömrü sürecinde deformasyon takibi yapılır.
5. Avantajları
Kalite parametrelerini anlık izleme ve kayıt altına alma.
Depo ortamında minimum insan müdahalesiyle maksimum kontrol.