Bilgi Bankası

Toprak Altı Kurtları (Noctuidae larvaları)

Tanım ve Yaşayışı

Toprak altı kurtları, Noctuidae (Baykuş güveleri) familyasına ait türlerin larvalarıdır. En yaygın türler arasında Agrotis segetum, Agrotis ipsilon ve Euxoa spp. yer alır.

Larvalar gri, kahverengi veya kirli yeşil renkte, 30–40 mm uzunluğunda, silindirik ve yağlı görünümlüdür.
Ergin güveler gece aktif, kanat açıklıkları 35–40 mm olan grimsi kahverengi kelebeklerdir.

Yaşayışı:

  • Yumurtalar genellikle toprağın yüzeyine veya bitki diplerine bırakılır.

  • Larvalar gündüz toprak altında gizlenir, gece ise toprak yüzeyine çıkarak bitkileri keser.

  • Kışı pupa veya larva halinde geçirir.

  • Sıcak bölgelerde 2–3 döl, serin iklimlerde 1 döl verebilir.

  • En yoğun zarar, arpa ve buğdayın çimlenme ve kardeşlenme döneminde görülür.


Zarar Şekli

  • Larvalar, çimlenmekte olan tohumları, fideleri ve kök boğazını keser.

  • Genç bitkiler toprak yüzeyinden kopar veya solar.

  • Özellikle geceleri aktif olduklarından, sabah saatlerinde solmuş fideler fark edilir.

  • Zararlanan alanlarda seyrek çıkış ve boşluklar oluşur.

  • Arpada erken dönemde zarar, bitki sıklığını ve verimi ciddi ölçüde düşürür.

  • Ağır bulaşmalarda yeniden ekim gerekebilir.


Konukçuları

  • Tahıllar: Arpa, buğday, yulaf, mısır

  • Sebzeler: Domates, biber, pancar, marul

  • Yabancı otlar: Chenopodium spp., Amaranthus spp., Polygonum spp.

  • Geniş bir konukçu yelpazesine sahiptir; polifag bir zararlıdır.


Kimyasal Olmayan Mücadele

  • Hasattan sonra toprak derin sürülmeli, pupalar açığa çıkarılarak kuş ve doğal düşmanlara hedef olmalıdır.

  • Ekim nöbeti uygulanmalı, arpa ardına tahıl ekiminden kaçınılmalıdır.

  • Yabancı ot kontrolü yapılmalı, yumurta bırakılacak bitkiler ortadan kaldırılmalıdır.

  • Gece sulamaları azaltılmalı, nemli ortamlar sınırlandırılmalıdır.

  • Ekimden önce tohum yatağı iyi hazırlanmalı, toprak düzgün tesviye edilmelidir.


Biyoteknik Mücadele

  • Feromon tuzakları kullanılarak ergin güve uçuşları izlenebilir.

  • Popülasyon artışı tespit edilirse, larva çıkışı öncesinde mücadele planlanabilir.

  • Feromon tuzakları aynı zamanda kitle yakalama amacıyla da kullanılabilir.

  • Ekonomik zarar eşiği: m²’de 2–3 larva tespit edilirse kimyasal mücadele önerilir.


Biyolojik Mücadele

Toprak altı kurtlarına karşı biyolojik mücadele doğal ve çevre dostu yöntemlerle desteklenebilir.

Grup Tür Etki Şekli
Entomopatojen nematodlar Steinernema carpocapsae, Heterorhabditis bacteriophora Larvalarda enfeksiyon oluşturur.
Entomopatojen mantarlar Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae Toprakta temas yoluyla larvaları öldürür.
Viral etkenler Agrotis segetum NPV Larva evresinde viral enfeksiyon sağlar.
Predatör böcekler Carabidae (toprak koşnil böcekleri), Staphylinidae Yumurtaları ve küçük larvaları tüketir.
Kuşlar Corvus corone, Sturnus vulgaris Toprak yüzeyindeki larvalarla beslenir.

Bu biyolojik etmenler doğal olarak tarlalarda bulunur; gereksiz insektisit kullanımıyla zarar verilmemelidir.


Kimyasal Mücadele

  • Mücadele larvaların küçük (1.–3. dönem) evrelerinde yapılmalıdır.

  • Gözlem sırasında m²’de 2–3 larva tespit edilirse ilaçlama yapılır.

  • İlaçlama sabah erken veya akşam saatlerinde, rüzgarsız havalarda uygulanmalıdır.

  • Tohum ilaçlaması veya toprak yüzeyine granül formülasyon uygulaması tercih edilir.

  • Aynı IRAC grubundaki ilaçlar ardışık olarak kullanılmamalıdır.


Kullanılabilecek Başlıca Etken Maddeler

Etken Madde IRAC Kodu Etkisi Açıklama
Lambda-cyhalothrin 3A Temas ve mide etkili Hızlı etki sağlar, kısa kalıcılıklıdır.
Chlorpyrifos-ethyl 1B Solunum ve temas etkili Toprak zararlılarında yaygın kullanılır.
Cypermethrin 3A Temas ve mide etkili Geniş spektrumlu, hızlı etkili.
Tefluthrin 3A Buhar fazında etkili Toprakta aktif etki sağlar.
Fipronil 2B Temas ve mide etkili Düşük dozlarda güçlü öldürücü etki gösterir.
Spinosad 5 Biyolojik kökenli Doğal düşmanlara uyumlu, organik üretimde kullanılabilir.

Entegre Mücadele Önerisi

  • Tarla toprağı her ekim öncesi örneklenmeli, larva yoğunluğu belirlenmelidir.

  • Ekonomik zarar eşiği altında kimyasal mücadeleye gerek yoktur.

  • Kültürel ve biyolojik yöntemler öncelikli olmalıdır.

  • Direnç gelişimini önlemek için kimyasal rotasyon yapılmalıdır.

  • Gerektiğinde tohum ilaçlamasıyla genç bitkiler korunabilir.

  • Doğal düşmanların korunması entegre mücadelede esastır.


İlaç Önerileri