Sap emici böcek (Laodelphax striatellus), Delphacidae familyasına ait, küçük boyutlu bir emici sokucu ağız yapısına sahip zararlıdır.
Ergin bireyler 2,5–3 mm uzunluğunda, kahverengi-gri, vücutları arka uca doğru daralan yapıdadır. Kanatlar şeffaf, üzerlerinde belirgin boyuna damarlar bulunur.
Yaşayışı:
Kışı genellikle nimf veya ergin halde, bitki artıklarında ve yabancı ot köklerinde geçirir.
İlkbaharda hava sıcaklığı 10–12 °C olduğunda aktif hale gelir.
Dişiler yumurtalarını bitki sapı ve yaprak kınlarına bırakır.
Yumurtadan çıkan nimfler 5 dönem geçirir ve yaklaşık 25–30 günde ergine dönüşür.
Yılda 4–6 döl verebilir.
En yoğun popülasyon Mayıs–Haziran ve Ağustos aylarında görülür.
Zarar Şekli
Bitkinin yaprak, sap ve boğum kısımlarından özsuyu emer.
Arpada bodurluk, yaprak sararması, gelişme geriliği meydana gelir.
Emgi sonucu yapraklarda parlak sarı lekeler ve çizgili görünüm oluşur.
Bitkilerde tane dolumu zayıflar, verim ve kalite düşer.
Ayrıca önemli bir virüs vektörüdür; Barley Yellow Dwarf Virus (BYDV) ve Rice Stripe Virus gibi hastalıkları taşır.
Virüs taşınması nedeniyle zarar doğrudan emgi etkisinden çok daha büyüktür.
Konukçuları
Tahıllar: Arpa, buğday, çavdar, yulaf
Yabancı otlar: Echinochloa spp., Digitaria spp., Lolium spp., Setaria spp.
Bazı yabani otlar, zararlının kışlama ve virüs rezervuarı olarak görev yapar.
Kimyasal Olmayan Mücadele
Ekim nöbeti uygulanmalı, ardışık tahıl ekimi yapılmamalıdır.
Tarladaki yabancı otlar (özellikle Poaceae familyasından) kontrol edilmelidir.
Ekim zamanı geçiktirilmemeli; erken ekim virüs bulaşma riskini azaltır.
Hasat sonrası bitki artıkları yok edilmeli veya derin sürümle toprağa karıştırılmalıdır.
Erken dönemde dayanıklı çeşitler kullanılmalıdır.
Toprak yüzeyinde su birikmesi engellenmeli, fazla nemli ortamdan kaçınılmalıdır.
Biyoteknik Mücadele
Popülasyon takibi için sarı yapışkan tuzaklar veya emgi tuzakları kullanılabilir.
