Bilgi Bankası

Tahıl İçkurdu (Oulema melanopus)

Tanım ve Yaşayışı

Tahıl içkurdu (Oulema melanopus), Coleoptera: Chrysomelidae familyasına ait, arpa ve diğer tahıllarda yaygın olarak görülen bir yaprak zararlısıdır.
Ergin birey 4–5 mm uzunluğunda, metal parlak mavi veya yeşilimsi-mavi renkte, bacak ve başı kırmızımsı kahverengidir.
Larvalar (kurtçuklar) sarımsı-yeşil renkli, sırtları koyu mukus tabakasıyla kaplı ve yumuşaktır.

Yaşayışı:

  • Kışı bitki artıkları veya toprak yüzeyinde ergin halde geçirir.

  • İlkbaharda (nisan başı) sıcaklık 10–12 °C olduğunda aktif hale gelir.

  • Dişiler yumurtalarını yaprak yüzeyine tek tek bırakır.

  • Yumurtadan çıkan larvalar yaprağın üst epidermisini yer, sadece alt zar tabakası kalır.

  • Larva dönemi 2–3 hafta sürer; pupalaşma genellikle yaprak kılıfı veya toprakta olur.

  • Gelişimini 30–40 günde tamamlar ve yılda 1 döl verir.


Zarar Şekli

  • Larvalar yaprak dokusunu tüketerek sadece alt epidermisi bırakır; bu nedenle yaprak gümüşi-beyaz çizgili görünür.

  • Fotosentez alanı azalır, bitki zayıflar ve dane dolumu azalır.

  • Erginler de yaprak yüzeyini kemirerek benzer zarar yapar.

  • Özellikle kardeşlenme ve sapa kalkma dönemlerinde zarar ciddi verim kaybına yol açar.

  • Aşırı bulaşmada verim kaybı %25–50’ye ulaşabilir.


Konukçuları

  • Arpa, buğday, yulaf, çavdar, tritikale

  • Ayrıca bazı yabani ot türlerinde (Poaceae) gelişebilir ve buradan kültür bitkilerine geçer.


Kimyasal Olmayan Mücadele

  • Ekim nöbeti uygulanmalı; ardışık tahıl ekimi yapılmamalıdır.

  • Sonbahar derin sürümü, kışlayan erginleri toprağa gömer ve ölüm oranını artırır.

  • Hasat sonrası bitki artıkları tarlada bırakılmamalı, imha edilmelidir.

  • Erken ekim uygulamaları bitkilerin zararlıya karşı dayanıklılığını artırır.

  • Dayanıklı veya toleranslı çeşitler tercih edilmelidir.

  • Doğal düşmanlar korunmalı, gereksiz insektisit uygulamalarından kaçınılmalıdır.


Biyoteknik Mücadele

  • Zararlı populasyonu sarı yapışkan tuzaklarla izlenebilir.

  • Tuzaklar erken ilkbaharda tarlaya yerleştirilmelidir.

  • Eşik değer: m²’de 1–2 ergin veya 2–3 larva tespit edildiğinde mücadele gerekir.

  • Popülasyon artışı erken tespit edilirse kimyasal müdahale zamanı doğru belirlenir.


Biyolojik Mücadele

Doğal düşmanlar zararlının populasyonunu doğal dengede tutar.

Grup Tür Etki Şekli
Parazitoidler Tetrastichus julis Larvaları parazitleyerek gelişimini durdurur.
Predatörler Coccinella septempunctata, Chrysoperla carnea Yumurtalar ve genç larvalarla beslenir.
Entomopatojen mantarlar Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae Nemli koşullarda larvalarda enfeksiyon oluşturur.

Bu doğal düşmanların korunması, pest popülasyonunun dengede kalmasında büyük önem taşır.


Kimyasal Mücadele

  • Kimyasal mücadele larva döneminde, yapraklarda beyaz çizgi görünümü başladığında yapılmalıdır.

  • İlaçlama rüzgarsız havalarda, sabah veya akşam saatlerinde uygulanmalıdır.

  • Aynı IRAC grubundaki etken maddeler ardışık kullanılmamalıdır.

  • Kimyasal mücadeleye başlamadan önce biyolojik ve kültürel yöntemlerin etkinliği değerlendirilmelidir.


Kullanılabilecek Başlıca Etken Maddeler

Etken Madde IRAC Kodu Etkisi Açıklama
Lambda-cyhalothrin 3A Temas ve mide etkili Hızlı öldürücü etki sağlar.
Deltamethrin 3A Temas etkili Ergin ve larvalara karşı etkilidir.
Cypermethrin 3A Temas ve mide etkili Erken dönemde larvalara karşı kullanılır.
Chlorpyrifos-ethyl 1B Solunum ve temas etkili Ergin popülasyonuna karşı etkili.
Spinosad 5 Biyolojik kökenli Doğal düşmanlarla uyumludur.
Thiacloprid 4A Sistemik Yaprak uygulamalarında uzun süreli koruma sağlar.

Entegre Mücadele Önerisi

  • Popülasyon izleme sistemleriyle zararlı takibi yapılmalıdır.

  • Kültürel önlemler (sürüm, sap imhası, erken ekim) zararın şiddetini büyük ölçüde azaltır.

  • Doğal düşmanlar korunmalı, biyolojik mücadele desteklenmelidir.

  • Kimyasal uygulamalar yalnızca eşik değeri aşan yoğunlukta yapılmalıdır.

  • Her sezon farklı IRAC grubundan etken maddeler tercih edilerek direnç yönetimi sağlanmalıdır.


İlaç Önerileri