Depo akarı (Acarus siro), Acari: Acaridae familyasına ait mikroskobik boyutlu bir depo zararlısıdır.
Ergin birey 0,3–0,6 mm uzunluğunda, yarı saydam beyaz renkli, oval vücutlu ve 8 bacaklıdır.
Gözleri bulunmaz, ancak güçlü koku alma duyusu vardır.
Üreme yeteneği oldukça yüksektir; uygun koşullarda (25–30 °C, %75–85 nem) populasyon birkaç hafta içinde patlama yapabilir.
Yaşayışı:
Kışı genellikle depolarda, tozlu tahıl yığınlarında veya çuval aralarında geçirir.
Dişiler yumurtalarını tahıl yüzeyine veya kırık taneler arasına bırakır.
Bir dişi yaşamı boyunca 50–80 yumurta bırakabilir.
Yumurtadan çıkan larvalar 3 nimf evresi geçirir, ardından ergin hale gelir.
Gelişim süresi sıcaklık ve neme bağlı olarak 2–4 hafta sürer.
Uygun koşullarda yılda 10–12 döl verebilir.
Zarar Şekli
Zararlı tahılların ve unlu mamullerin yüzeyinde beslenerek ürün kalitesini bozar.
Akarların salgı ve dışkıları üründe küf ve maya gelişimini teşvik eder.
Akar tozu, depoda çalışan insanlarda alerjik dermatit, astım ve solunum rahatsızlıklarına neden olabilir.
Ürünlerde nem artışı, yapışkanlık, kokuşma ve küflenme görülür.
Yoğun bulaşmada tahıllar yapışkan bir tabaka oluşturur ve tohumluk özelliğini kaybeder.
Konukçuları
Arpa, buğday, yulaf, mısır, çavdar, pirinç
Un, kepek, nişasta, yem ve kuru gıda ürünleri
Ayrıca peynir ve kuru meyvelerde de bulunabilir.
Kimyasal Olmayan Mücadele
Depolara ürün alınmadan önce tam temizlik ve dezenfeksiyon yapılmalıdır.
Ürün iyi kurutulmalı (nem ≤ %12) olmalıdır.
Yüksek sıcaklık (>50 °C) veya düşük sıcaklık (<10 °C) koşulları akarları öldürür.
Depo nemi %60’ın altında tutulmalıdır.
Hava sirkülasyonu ve iyi havalandırma sağlanmalıdır.
Yeni ürün eski ürünle karıştırılmamalıdır.
Depo duvarları, köşeleri ve zemin mekanik olarak temizlenmelidir.
Biyoteknik Mücadele
Nem ölçüm sistemleri kullanılarak ortam koşulları sürekli izlenmelidir.
Popülasyon kontrolü için sıcaklık-nem sensörleri ve otomatik havalandırma sistemleri etkin şekilde çalıştırılmalıdır.
Kimyasal mücadeleye gerek kalmadan çevresel yönetim ile akar gelişimi engellenebilir.
Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanlar akar populasyonunu baskı altında tutar.
Grup
Tür
Etki Şekli
Predatör akarlar
Cheyletus eruditus, Neoseiulus cucumeris
Depo akarlarının yumurta ve nimfleriyle beslenir.
Entomopatojen mantarlar
Beauveria bassiana, Lecanicillium lecanii
Akar vücuduna temasla enfeksiyon oluşturur.
Bu biyolojik etmenler organik depolarda başarıyla uygulanabilir.
Kimyasal Mücadele
Kimyasal mücadele genellikle boş depo ilaçlaması şeklinde yapılır.
Depo yüzeyleri, çatlaklar ve çuvallar ilaçlanmalıdır.
İlaçlama sonrası depo iyice havalandırılmalıdır.
Ürüne doğrudan ilaç uygulanacaksa yalnızca ruhsatlı preparatlar kullanılmalıdır.
Fumigasyon işlemi sadece yetkili personel tarafından yapılmalıdır.
