Ekin yaprak arısı (Lema melanopa), Coleoptera: Chrysomelidae familyasına ait, arpa ve buğdayda yaygın olarak görülen bir yaprak zararlısıdır.
Ergin birey 4–5 mm uzunluğunda, metal parlak mavi-siyah renkte olup, kanat örtüleri (elytra) genellikle kahverengi-sarı tonlardadır.
Larvalar soluk sarımsı-yeşil renkte, sırt kısmında mukus benzeri salgı tabakası ile kaplıdır.
Yaşayışı:
Kışı bitki artıkları altında ergin olarak geçirir.
İlkbaharda sıcaklık 10–12 °C olduğunda aktif hale gelir.
Dişiler yumurtalarını yaprak alt yüzeyine bırakır (her dişi 100–200 yumurta).
Yumurtadan çıkan larvalar yaprakların üst epidermisini kemirir, sadece alt zar tabakası kalır.
Larva dönemi 2–3 hafta sürer; pupalaşma toprak yüzeyinde gerçekleşir.
Gelişme süresi yaklaşık 30–40 gün, yılda 1–2 döl verebilir.
Zarar Şekli
Larvalar ve erginler yaprakların üst kısmını yer, beyazımsı şeritler oluşturur.
Zarar gören yapraklar kurur, fotosentez alanı azalır.
Bitki zayıflar, dane dolumu azalır.
Şiddetli bulaşmalarda verim kaybı %30–50’ye kadar çıkabilir.
Zarar özellikle kardeşlenme ve sapa kalkma dönemlerinde belirgindir.
Konukçuları
Arpa, buğday, yulaf, çavdar, tritikale
Ayrıca bazı yabani ot türlerinde (özellikle Poaceae) barınabilir.
Kimyasal Olmayan Mücadele
Sonbahar derin sürümü, kışı geçiren erginleri toprak altına gömer.
Hasat sonrası sap artıkları imha edilmeli veya toprağa karıştırılmalıdır.
Ekim nöbeti uygulanmalıdır; aynı tarlaya ardışık tahıl ekimi yapılmamalıdır.
Erken ekim zararı azaltır, çünkü bitkiler zararlı aktif hale gelmeden gelişir.
Doğal düşmanlar korunmalı, gereksiz ilaçlamalardan kaçınılmalıdır.
Biyoteknik Mücadele
Sarı yapışkan tuzaklar ile popülasyon izlenebilir.
Ergin uçuşunun tespitiyle ilaçlama zamanı belirlenir.
Eşik değer: m²’de 10–15 larva tespit edildiğinde mücadele gereklidir.
Biyolojik Mücadele
Doğal düşmanlar populasyonu dengede tutar.
Grup
Tür
Etki Şekli
Parazitoidler
Tetrastichus julis, Bracon intercessor
Larvaları parazitleyerek öldürür.
Predatörler
Coccinella septempunctata, Chrysoperla carnea
Yumurtalar ve genç larvalarla beslenir.
Entomopatojen mantarlar
Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae
Larva ve pupalarda enfeksiyon oluşturur.
Doğal düşmanların korunması için biyolojik ilaçlarla uyumlu kimyasallar tercih edilmelidir.
Kimyasal Mücadele
Kimyasal mücadele larva yoğunluğu arttığında, yapraklarda beyaz şeritler belirginleştiğinde yapılmalıdır.