Zararlı ve Küf Kontrol Teknolojileri Arpada depolama sürecinde küf gelişimi ve depo zararlıları (böcek, akar, güve vb.) ürün kaybının başlıca nedenleridir. Bu nedenle, modern depolama sistemlerinde biyolojik, kimyasal ve fiziksel kontrol teknolojileri birlikte kullanılmaktadır.
Küf ve Mikotoksin Kontrol Teknolojileri
Teknoloji Açıklama Uygulama Alanı
Nem Yönetimi Sistemleri Depo içi nem %60’ın altında tutulur. Otomatik sensörler nem yükseldiğinde havalandırma sistemini devreye alır. Silolar, kapalı depolar
Organik Asit Fumigasyonu Propiyonik asit, sorbik asit veya asetik asit buharı kullanılarak yüzeysel fungal gelişim baskılanır. Organik depolama ve yemlik arpa
Ozon (O₃) Uygulaması Ozon gazı küf sporlarını okside eder, mikotoksinleri parçalar. Silo içi hava dezenfeksiyonu
UV ve Plazma Sterilizasyonu Hava sirkülasyon sisteminde mantar sporlarını inaktive eder. Hava kanalları ve depolama odaları
Soğuk Hava Teknolojisi 10–12 °C sıcaklıkta küf gelişimi neredeyse tamamen durur. Uzun süreli depolama sistemleri
Zararlı Kontrol Teknolojileri
Zararlı Grubu Kontrol Teknolojisi Açıklama
Tahıl Böcekleri (Sitophilus, Tribolium, Rhyzopertha) Fosfin (AlP) Fumigasyonu Depo boşken veya doluyken uygulanabilir, gaz dağılımı tam olmalıdır.
Modifiye Atmosfer (MAP) O₂ seviyesi %2 altına düşürülerek zararlılar oksijensiz ortamda ölür.
Soğuk Hava Depolama Zararlı gelişimi 15 °C altında durur.
Depo Akarları (Acarus, Tyrophagus) CO₂/N₂ Gaz Uygulamaları Akarlar oksijensiz ortamda 48–72 saatte elimine olur.
Doğal Yağ ve Ekstraktlar Neem yağı, karanfil yağı, kitozan spreyleri akar aktivitesini azaltır.
Güve ve Kelebek Larvaları Feromon Tuzakları Popülasyon izleme ve erken uyarı sağlar.
Biyolojik Ajanlar Beauveria bassiana , Metarhizium anisopliae gibi entomopatojen mantarlar.
Sensör ve Otomasyon Sistemleri
Sistem Fonksiyonu
Gaz Sensörleri (CO₂, O₂, NH₃) Zararlı solunumu veya mikrobiyal aktiviteyi erken tespit eder.
Isı Haritalama Sistemleri “Sıcak noktalar”ın tespitiyle böcek aktivitesini izler.
Nem Sensörleri Küf oluşumunu önlemek için ortam RH seviyesini denetler.
AI Tabanlı Erken Uyarı Sistemleri Sensör verilerini analiz ederek riskli bölgelerde otomatik uyarı verir.
Biyolojik ve Çevreci Çözümler
Bitkisel antifungal bileşikler: Tarçın yağı, limonene, timol içeren doğal karışımlar.
Kitozan kaplama: Antimikrobiyal film oluşturur, yüzeysel kontaminasyonu önler.
Bakteriyel biyokontrol: Bacillus subtilis , Pseudomonas putida gibi bakteriler küf gelişimini baskılar.
Ultrasonik ve titreşim dalga sistemleri: Böceklerin beslenme davranışını engeller.
Entegre Zararlı Yönetimi (IPM) Yaklaşımı
Temizlik: Depo, ekipman ve torbalar her parti öncesi temizlenir.
İzleme: Feromon tuzakları, sensör verileri ve sıcaklık haritalarıyla düzenli gözlem yapılır.
Biyolojik Kontrol: Entomopatojen mantar veya predatör akar uygulamaları.
Kimyasal Müdahale: Sadece eşik seviyeler aşıldığında kısa süreli fumigasyon.
Kayıt ve Raporlama: Tüm uygulamalar dijital platformda izlenebilir şekilde kaydedilir.
