Aspir tohumlarının hasat sonrası dönemde ambalajlanması ve taşınması, ürünün fiziksel bütünlüğünü, yağ kalitesini ve pazarlanabilir değerini korumak açısından büyük önem taşır. Yanlış ambalajlama veya uygunsuz taşıma koşulları, kırılma, küflenme, nemlenme ve yağ oksidasyonu gibi kalite kayıplarına yol açabilir.
1. Ambalajlama Amaçları
Tohumların nem, ışık ve hava ile temasını önlemek
Fiziksel darbelerden korumak
Depo ve taşıma süresince hijyeni sağlamak
Ürün izlenebilirliğini artırmak (etiketleme ve parti takibi)
2. Uygun Ambalaj Malzemeleri
Ambalaj Türü
Özellikleri
Kullanım Amacı
Kraft Torba (50 kg)
Nefes alabilir, doğal yapı
Uzun süreli tohumluk depolama
Polipropilen Çuval (PP)
Dayanıklı, ekonomik
Yağlık aspir için ticari sevkiyat
Lamineli Torba
Nem ve hava geçirmez
Uzun mesafe taşımalar
Metal/Plastik Varil
Işık geçirmez, hava sızdırmaz
Yağ çıkarımı öncesi kısa süreli bekletme
Big Bag (500–1000 kg)
Toplu taşıma kolaylığı
Endüstriyel ölçekli işlemler
Not: Polietilen torbalar hava sızdırmaz olduklarından yalnızca kuru (%7–8 nemli) ürünlerde kullanılmalıdır.
3. Ambalajlama Koşulları
Tohumlar tamamen soğumuş ve kuru olmalıdır.
Ambalaj içinde nem yoğuşması olmamalıdır.
Dolum işlemi gölge, kuru, temiz ortamda yapılmalıdır.
Torbalar aşırı sıkıştırılmamalı, üstte hava boşluğu bırakılmalıdır.
Ambalajlar üzerine ürün adı, hasat yılı, parti numarası, nem oranı, üretici bilgisi etiketi yapıştırılmalıdır.
4. Taşıma Sürecinde Dikkat Edilecek Hususlar
Araç içi sıcaklık 20–25 °C’nin üzerine çıkmamalıdır.
Ürün yağmur, nem ve doğrudan güneş ışığından korunmalıdır.
Taşıma araçları temiz, kuru ve haşeresiz olmalıdır.
Torbalar doğrudan zeminle temas etmemelidir.
Uzun yol taşımalarında hava geçirmeyen brandalı sistem kullanılmalıdır.
Titreşim ve sarsıntı kaynaklı kırılmaları önlemek için torbalar sıkı yerleştirilmelidir.
5. Nakliye Sırasında Kalite Kaybını Önleme
Sorun
Neden
Önlem
Nem artışı
Kapalı, havalandırmasız araç
Havalandırmalı taşıma
Kırılma
Aşırı yükleme veya gevşek yerleştirme
Eşit dağılım, paletleme
Küf gelişimi
Uzun süreli bekleme, sıcak ortam
Soğutmalı taşıma, kısa süreli yükleme
Etiket kaybı
Nem, sürtünme
Suya dayanıklı etiketler
6. Depo ve Taşıma Arasında Uyum
Depo çıkışı ürünler taşıma öncesi nem kontrolünden geçirilmelidir.
Taşıma süresi 24 saati aşacaksa ürün sıcaklığı sürekli izlenmelidir.
Ambalajın tekrar kullanımı öncesinde temizlenip dezenfekte edilmelidir.
7. Modern Ambalajlama Trendleri
Vakumlu ambalaj → Yağ oksidasyonunu önler.
MAP (Modifiye Atmosferli Paketleme) → Azot veya CO₂ ortamında uzun ömür sağlar.
Akıllı etiket sistemleri → Depolama sıcaklığı ve nem geçmişini kaydeder.
8. Özet
Doğru ambalajlama ve taşıma, aspir tohumlarının fiziksel sağlamlığını, yağ kalitesini ve mikrobiyolojik güvenliğini korur.
