Bilgi Bankası

Mekanik presleme filtreleme ve rafinasyon üniteleri

1. Genel Amaç

  • Aspir tohumlarından soğuk veya sıcak presleme yöntemiyle ham yağ elde edilir.

  • Yağın gıda veya kozmetik kalitesine ulaşması için filtrasyon ve rafinasyon ünitelerinde işlem görmesi gerekir.

  • Nihai hedef: yüksek saflıkta, düşük asitli, açık renkli ve oksidasyona dayanıklı aspir yağı üretmektir.

2. Mekanik Presleme Ünitesi

Süreç Özeti:

  • Temizlenmiş ve kurutulmuş aspir tohumları pres haznesine alınır.

  • Vidalı pres (screw press) sistemiyle sıkıştırılarak yağ ve küspe ayrılır.

Teknik Parametreler:

Parametre Değer Açıklama
Besleme sıcaklığı 60–80 °C Hücre geçirgenliğini artırır
Basınç 80–120 bar Yağ çıkış oranını belirler
Pres verimi %65–70 Yağın ilk fazı
Artık yağ (küspe) %8–10 Solvent hattına yönlendirilir
Enerji tüketimi 0.3–0.5 kWh/kg Enerji modülüne kaydedilir

AgroPlanet Entegrasyonu:

  • Basınç, sıcaklık ve motor tork verileri sensörlerle izlenir.

  • “Presleme Modülü” → parti, tarih, sıcaklık, basınç, verim otomatik kaydı.

  • Operasyon sonrası “Küspe Raporu” (yağ oranı, nem) oluşturulur.

3. Filtreleme Ünitesi (Yağ Arıtımı)

Amaç:

  • Ham yağ içindeki partikül, fosfolipid, toz, protein ve renk pigmentlerini uzaklaştırmak.

Filtrasyon Aşamaları:

  1. Plaka Filtre (Filter Press):

    • Yağ 60–70 °C’de pompalanır, plaka-keçe sisteminden geçer.

    • Katı kalıntılar filtre kekinde toplanır.

  2. Vibrasyonlu Filtre veya Kartuş Filtre:

    • İnce partiküllerin (<10 mikron) tutulması.

  3. Polishing Filtre (Son Parlatma):

    • Yağın parlaklık ve berraklığını artırır.

Kontrol Parametreleri:

Parametre Değer İzleme
Giriş sıcaklığı 60–70 °C Sıcaklık sensörü
Basınç farkı 2–4 bar Basınç sensörü
Filtre süresi 30–45 dk Zaman kaydı
Yağ kaybı ≤ %0.5 Kayıp oranı modülü

AgroPlanet Özelliği:
→ “Filtreleme Formu” altında basınç–zaman grafiği
→ Otomatik filtre temizlik uyarısı
→ “Filtrasyon Verim Raporu” (% temiz yağ oranı)

4. Rafinasyon Ünitesi

Amaç:
Ham aspir yağını gıda kalitesine ulaştırmak: serbest yağ asidi (FFA) ve istenmeyen bileşenlerin uzaklaştırılması.

Aşamalar:

Aşama İşlem Hedef
Degumming Fosfolipid giderimi (su veya asit ile) Yağın berraklığını artırır
Neutralization NaOH ile FFA nötralizasyonu FFA ≤ %0.2
Bleaching Aktif kil ile renk açma (90–100 °C) Açık sarı renk
Deodorization Buhar distilasyonu (180–220 °C) Koku ve tat giderimi

Kontrol Parametreleri:

  • FFA: ≤ %0.2

  • PV (Peroksit değeri): ≤ 5 meq O₂/kg

  • Renk (Lovibond): 2–3 Y / 30 R

  • Nem: ≤ %0.1

AgroPlanet Entegrasyonu:

  • Sıcaklık, basınç, vakum sensörlerinden veri akışı

  • “Rafinasyon Takip Modülü”

    • FFA düşüş grafiği

    • PV trend analizi

    • Enerji tüketim raporu

  • Sonuç: “Kalite Sertifikası (Parti Bazlı)” PDF çıktısı

5. Dijital İzleme ve Kalite Takibi

  • Sensörler: Basınç, sıcaklık, akış, viskozite, nem

  • Veri Analitiği:

    • Rafinasyon verim grafiği

    • Yağ kaybı oranı

    • Enerji/maliyet hesaplaması

  • Otomatik Uyarılar:

    • FFA yüksekliği

    • Filtrasyon tıkanması

    • Vakum basıncı düşüşü

6. Hedef Değerler

Parametre Hedef İzleme Modülü
FFA ≤ %0.2 Rafinasyon
PV ≤ 5 meq O₂/kg Kalite Laboratuvarı
Renk ≤ 3 Y / 30 R Optik analiz
Nem ≤ %0.1 Sensör
Enerji Verimliliği ≥ %85 Enerji modülü

7. AgroPlanet Raporlama Özeti

  • Presleme Verim Grafiği (kg tohum / kg yağ)

  • Filtrasyon Performans Tablosu

  • Rafinasyon Kalite Eğrisi (FFA – PV)

  • Enerji Maliyeti Raporu (kWh/kg)

  • PDF “Üretim ve Kalite Değerlendirme Raporu”

İlaç Önerileri