Bilgi Bankası

Toprak Zararlıları (Agriotes spp. Gryllotalpa spp.)
1. Zararlı Etmeni ve Biyolojisi
Özellik Bilgi
Etmen Türleri Agriotes spp. (Tel Kurtları), Gryllotalpa spp. (Toprak Cırcırı – Böcek Çekirgesi)
Takım / Familya Coleoptera: Elateridae (Agriotes), Orthoptera: Gryllotalpidae (Gryllotalpa)
Zararlı Tipi Toprakta yaşayan, kök ve genç sürgünlerle beslenen çiğneyici ağız yapısına sahip zararlılar
Konukçular Avokado fidanları, sebze ve meyve fidanları, mısır, buğday, ayçiçeği, pamuk vb.
Dağılım Türkiye genelinde yaygın; özellikle Akdeniz ve Ege bölgelerinde avokado fidanlıklarında zararlı olabilir.

Yaşam döngüsü

  • Agriotes spp. larvaları toprakta 2–5 yıl yaşar.

  • Yumurtalar ilkbaharda toprağa bırakılır, larvalar köklerle beslenir.

  • Gryllotalpa spp. yumurtalarını nemli toprağa bırakır; larvalar 10–12 ayda gelişir.

  • Her iki türün erginleri gece aktiftir ve toprağı kazarak ilerler.

2. Zarar Şekli ve Tanılama Kriterleri

Kısım Gözlenen Belirtiler Tanılama Özellikleri
Fidan kökü Kök uçlarının yenmesi, kök kabuğunda tırtıklı yaralar. Fidanlar kolayca topraktan çekilir.
Genç sürgün Fidelerde solma, devrilme, gelişme geriliği. Toprak yüzeyinde delik veya tünel ağızları görülür.
Kök boğazı Gryllotalpa zararında kök boğazı tamamen kemirilmiş olabilir. Gece yapılan kontrollerde ergin bireyler gözlemlenir.
Toprak yüzeyi Nemli alanlarda küçük tümsekler, tünel çıkışları. Gevşek topraklarda karakteristik “kabarık çizgiler”.

3. Gelişme Koşulları ve Risk Faktörleri

  • Sıcaklık: 18–28 °C aralığı optimum gelişme koşuludur.

  • Nem: %60–90; nemli, organik maddece zengin topraklarda yoğunluk artar.

  • Risk faktörleri:

    • Organik gübreli, taze işlenmiş topraklar.

    • Sık sulama ve ağır tekstürlü toprak.

    • Uzun süre tarla nadası yapılmayan alanlar.

    • Fidanlık ve yeni dikim sahaları.

4. Zararlının Tanınması

  • Tel Kurtları (Agriotes spp.): 1–2,5 cm uzunlukta, sert yapılı, sarı-kahverengi larvalar.

  • Toprak Cırcırı (Gryllotalpa spp.): 3–5 cm boyunda, ön bacakları kazıcı yapıda, kadifemsi kahverengi vücut.

  • Tanılama ipucu: Akşam sulamadan sonra toprak yüzeyinde hareketli bireyler veya nemli alanlarda delik ağızları gözlenir.

5. Kültürel Önlemler

  1. Derin sürüm: Kışın derin toprak işlemesi pupaları ve larvaları açığa çıkarır.

  2. Toprak kurutması: Zararlılar nemli ortamlarda aktiftir; gereksiz sulamadan kaçınılmalıdır.

  3. Organik madde kontrolü: Taze ahır gübresi yerine iyi yanmış gübre kullanılmalıdır.

  4. Tuzak bitkiler: Patates veya havuç parçaları toprağa gömülerek larvaların tespiti yapılabilir.

  5. Temizlik: Dökülen yaprak ve kök parçaları topraktan uzaklaştırılmalıdır.

6. Kimyasal Mücadele

Etken Madde  Formülasyon / Kullanım Etki Mekanizması IRAC Kodu
Chlorpyrifos-ethyl 3–5 L/ha; toprak uygulaması Asetilkolinesteraz inhibitörü 1B
Lambda-cyhalothrin 0.3 mL/L; fide dikim öncesi Temas ve mide zehiri 3A
Imidacloprid 0.5 mL/L; damlama sulamayla Sistemik nikotinoid 4A
Fipronil 0.2 L/ha; toprak drench GABA kanalı inhibitörü 2B
Beauveria bassiana %0.5 süspansiyon Entomopatojen fungus UN

Uygulama zamanı: Fidan dikimi öncesi toprak hazırlığında veya erken ilkbaharda.
Tekrarlama: Popülasyon yoğunluğuna göre 20–30 gün aralıklarla.

7. Biyolojik Mücadele

Doğal Düşman / Ajan Etki Mekanizması Uygulama Şekli
Steinernema carpocapsae (Entomopatojen nematod) Tel kurtu ve toprak cırcırı larvalarını enfekte eder 2–3 milyar nematod/ha
Heterorhabditis bacteriophora Toprak kökenli larvaları enfekte eder Sulama sistemiyle uygulanabilir
Beauveria bassiana Entomopatojen fungus %0.5 süspansiyon sprey
Metarhizium anisopliae Pupa evresinde öldürücü 10⁶ konidya/m² püskürtme

8. Entegre Mücadele ve Direnç Yönetimi

  • Aynı IRAC kodlu toprak insektisitleri art arda kullanılmamalıdır.

  • Sulama aralıkları optimize edilerek nem yönetimi sağlanmalıdır.

  • Fidanlık alanlarında her sezon toprak tuzaklarıyla populasyon izlenmelidir.

  • AgroPlanet modülünde “Toprak Zararlısı Yoğunluk Haritası” ve “Nematod Uygulama Takibi” bölümleri önerilir.

İlaç Önerileri