Bilgi Bankası

90–99: Hasat Sonrası Besin Depolama ve Dinlenme (Dormansi) Dönemi
Dönem Tanımı
Özellik Açıklama
Zaman Aralığı Kasım – Aralık
Fenolojik Evre Hasat sonrası – dinlenme (dormansi)
Biyolojik Anlamı Sürgün ve meyve gelişiminin durduğu, besin depolama ve dokuların yenilendiği dönem
Amaç Yeni sezon için enerji rezervlerinin (karbonhidrat, mineral, hormon) biriktirilmesi
Bitkideki Değişimler Yaprak dökümü, kök yenilenmesi, hormonal yavaşlama, karbon ve mineral depolanması
Kritik Başarı Faktörü Kök sağlığının korunması ve yeterli rezerv birikimi

Fizyolojik Süreçler
Fizyolojik Süreç Açıklama
Fotosentez Aktivitesi Yaprak dökümü öncesi kalan yeşil dokularda fotosentez sürer, karbon rezervleri artar.
Karbonhidrat Depolama Nişasta ve şekerler gövde, kök ve dallarda birikir.
Besin Geri Taşınımı Azot (N), fosfor (P), potasyum (K), magnezyum (Mg) gibi elementler yaşlı dokulardan depo bölgelerine taşınır.
Hormonel Denge Değişimi Abscisik asit (ABA) artışıyla dormansi başlar; auksin ve giberellin düzeyleri azalır.
Kök Aktivitesi Toprak sıcaklığı 15 °C üzerindeyse kökler besin depolamayı ve büyümeyi sürdürür.
Solunum ve Enerji Yönetimi Metabolizma düşer; enerji harcaması minimuma iner, depo enerjisi korunur.

Hasat Sonrası Bitki Besleme Stratejisi
Element / Bileşen Fonksiyon Uygulama Zamanı / Şekli
Fosfor (P) Kök rejenerasyonu, enerji taşınımı, ATP sentezi Hasattan sonra, damlama veya MKP ile yapraktan
Potasyum (K) Karbonhidrat taşınımı, depo direnci, don toleransı Potasyum formiat veya potasyum fulvat formunda, 1–2 uygulama
Kalsiyum (Ca) Hücre zarı dayanıklılığı, doku sertliği Kalsiyum lignosülfonat veya formiat formları, yapraktan
Magnezyum (Mg) Klorofil sentezi, karbon fiksasyonu Şelatlı Mg veya magnezyum nitrat, düşük doz
Azot (N) Kök metabolizmasını destekler, fazla kullanılmamalı Düşük dozda (1–1.5 kg/da) üre/amonyum formu
Organik Madde / Humik-Fulvik Asit Mikrobiyal yaşamı destekler, besin tutulumunu artırır Topraktan 5–10 L/da
Deniz Yosunu Ekstresi Doğal hormon (sitokinin) ve mannitol ile stres azaltır 15–20 gün aralıkla yapraktan 1–2 uygulama
Biyostimülan + Mikrobiyal Karışımlar Kök çürüklüğü önleyici, biyolojik aktiviteyi artırır Bacillus, Trichoderma içeren solüsyonlarla 1 uygulama

Uygulama Yöntemleri
Yöntem Açıklama ve Uygulama Alanı
Damlama Sulama Fosfor, potasyum ve humik uygulamaları için idealdir; besinleri doğrudan kök bölgesine taşır.
Yapraktan Uygulama Kalsiyum, aminoasit, deniz yosunu ve mikro elementler için yüksek etkinlik sağlar.
Toprak Üstü Mikrobiyal Uygulama Mikrobiyal biyostimülanlar (Bacillus, Trichoderma vb.) ile kök hastalıkları baskılanır.
Kompost ve Malçlama Toprak nemini ve sıcaklığını korur; mikrobiyal aktiviteyi güçlendirir.

Aminoasit ve Biyoaktif Destekler

Hasat sonrası dönem, bitkinin dokusal yenilenme ve stres azaltma dönemidir. Bu süreçte serbest aminoasitler (glisin, prolin, treonin), protein sentezini ve enzim üretimini uyararak bitki dokularının onarımını hızlandırır.
Deniz yosunu ekstreleri (Ascophyllum nodosum, Ecklonia maxima) doğal sitokinin ve betain içerikleriyle bitkiyi fizyolojik streslere karşı korur.
Fulvik asit ile kombine edilen uygulamalar, hücre geçirgenliğini artırır ve mineral taşınımını optimize eder.
Ayrıca, Melaleuca, Aloe vera ve yeşil çay ekstraktları antioksidan bileşenler içerir; düşük sıcaklık ve kuraklık stresine karşı koruma sağlar.
Biyoaktif mikrobiyal karışımlar (Bacillus subtilis, Pseudomonas putida, Trichoderma spp.), kök bölgesinde rekabetçi kolonizasyon oluşturarak Phytophthora cinnamomi gibi kök çürüklüğü etmenlerine karşı koruyucu etki gösterir.


Bitki Besin Analizi ve İzleme

Hasat sonrası yapılan analizler, bir sonraki sezonun planlamasının temelini oluşturur.
Yaprak analizi, ağacın mevcut besin dengesini ortaya koymak için hasattan 7–10 gün sonra yapılmalıdır.
Toprak analizi ise pH, EC, organik madde oranı ve mineral rezervleri belirlemek amacıyla Kasım ayında, dormansi başında gerçekleştirilmelidir.
Toprak mikrobiyal aktivitesi testleri, toprak canlılığını ölçer ve biyolojik gübre uygulamalarının etkinliğini değerlendirir.
Kök ve dal örneklerinde karbon/azot (C/N) oranı ölçülerek enerji rezervlerinin yeterliliği izlenir.
Bu analiz sonuçları, sonraki çiçeklenme döneminde uygulanacak gübre programı için doğrudan referans niteliği taşır.


Stratejik Yönetim

Hasat sonrası dönemde strateji, rezerv biriktirme ve denge koruma üzerine kurulmalıdır.
Tüm uygulamalar, yeni sezonun güçlü çiçeklenme ve sürgün gelişimi için optimize edilmelidir.
Analiz sonuçları, dijital sistemlerde kayıt altına alınmalı ve yıllık besin izleme takibi oluşturulmalıdır.
Damlama hatlarının temizliği, tuz birikiminin giderilmesi ve su analizlerinin kontrolü yapılmalıdır.
Her yıl fosfor–potasyum–kalsiyum dengesi yeniden değerlendirilerek rotasyonlu besleme planı oluşturulmalıdır.


Çevresel Yönetim ve Sürdürülebilirlik

Hasat sonrası dönem, aynı zamanda çevresel sürdürülebilirliğin yönetildiği dönemdir.
Sulama, tensiyometre veya nem sensörleriyle izlenerek su israfı önlenmelidir.
Kompost, biyokömür ve malç uygulamalarıyla karbon tutulum kapasitesi artırılmalı, toprak yapısı güçlendirilmelidir.
Kimyasal fungisitler minimum düzeyde tutulmalı, biyolojik kontrol önlemleri (Bacillus, Trichoderma vb.) önceliklendirilmelidir.
Erozyon riskine karşı yeşil örtü veya yerörtücü bitkiler kullanılmalı; düşük tuzlulukta sıvı gübrelerle karbon ayak izi azaltılmalıdır.


Dönemin Önemi

Bu dönem, avokado ağacının bir sonraki sezon çiçeklenme başarısını ve meyve kalitesini belirler.
Yetersiz besin depolayan ağaçlarda zayıf çiçeklenme, düşük tutum ve küçük meyve sorunları görülür.
Hasat sonrası doğru besleme, biyostimülan desteği ve çevresel yönetim bir arada yürütülmelidir.
Amaç: Bitkiyi uykuya güçlü sokmak, güçlü uyandırmaktır.


İlaç Önerileri