60–69: Meyve Büyümesi ve Gelişimi (Hızlı Hücre Büyümesi)
Dönem Tanımı
Bu dönem, meyvelerde hızlı büyüme ve hacim artışının gerçekleştiği aşamadır. Hücre bölünmesi yavaşlar; ancak hücrelerin büyüklüğü ve su içeriği hızla artar.
Meyve iç dokuları henüz tam olgunlaşmamıştır, ancak bu evrede yağ sentezi başlar ve karbonhidrat birikimi hızlanır.
Genellikle Temmuz – Ağustos aylarında görülür ve “olgunlaşma öncesi hacimsel gelişme” olarak tanımlanır.
Amaç, meyve dokularının yeterli hücre büyüklüğüne ulaşmasını, kabuk ve et dokusunun elastikiyetini korumaktır.
Fizyolojik Süreçler
Süreç
Açıklama
Hücre Genişlemesi
Hücre içi su basıncı (turgor) artar; meyve hacmi hızla büyür.
Karbonhidrat Taşınımı
Yapraklardan meyveye şeker ve nişasta taşınması yoğunlaşır.
Yağ Sentezi Başlangıcı
Lipid öncüleri (asetil-CoA) üzerinden ilk yağ birikimi başlar.
Kalsiyum ve Bor Alımı
Hücre duvarı sağlamlığı için kritik; eksikliği çatlamaya yol açar.
Transpirasyon Hızı
Meyve yüzeyinden su kaybı artar, bu nedenle su yönetimi önemlidir.
Solunum Aktivitesi
Hücre büyümesi için yüksek enerji talebi nedeniyle artar.
Bitki Besleme Stratejisi
Element / Bileşen
Fonksiyon
Uygulama Şekli
Azot (N)
Hücre büyümesini ve klorofil sentezini destekler.
Damlama veya düşük doz yaprak uygulaması
Fosfor (P)
Enerji metabolizması (ATP) ve kök aktivitesi için gerekli.
Damlama hattından MKP ile uygulanır
Potasyum (K)
Şeker taşınımı, hücre genişlemesi ve su dengesi için kritik.
K formiat veya K sülfat formu
Kalsiyum (Ca)
Hücre zarı dayanıklılığı, meyve çatlamasını önleme.
Kalsiyum formiat veya kalsiyum klorür formunda yapraktan
Bor (B)
Hücre duvarı esnekliği, polen gelişimi, Ca taşınımı.
Düşük dozda yapraktan
Mikroelementler (Zn, Mn, Fe)
Enzim aktivitesi ve fotosentez verimi için gereklidir.
Şelatlı formlar halinde yapraktan
Yönetim ve Uygulamalar
Alan
Uygulama / Öneri
Sulama Yönetimi
Düzenli ve kontrollü sulama yapılmalı; su stresi hücre büyümesini sınırlar.
Toprak Organik Desteği
Humik + fulvik asit uygulamaları kök aktivitesini artırır.
Yaprak Besleme
Aminoasit, Ca ve K takviyeleri meyve gelişimini hızlandırır.
Deniz Yosunu ve Biyoaktifler
Sitokinin etkisiyle hücre büyümesini teşvik eder.
Hastalık İzleme
Antaknoz (Colletotrichum) ve kabuk lekesi riskine karşı koruyucu tedbir alınmalıdır.
Fizyolojik ve Kalite Etkileri
Bu dönemde meyvede biriken karbonhidrat ve su miktarı, ilerleyen yağ birikimi döneminin (70–79) temelini oluşturur.
Potasyum, kalsiyum ve bor uygulamaları meyvenin kabuk dayanıklılığı ve şekil düzgünlüğü üzerinde doğrudan etkilidir.
Dengeli sulama ve besleme yapılan bahçelerde meyveler iri, homojen ve pazar kalitesine uygun şekilde gelişir.
Dönemin Önemi
Bu dönem, meyve büyüklüğü, şekli ve doku kalitesinin belirlendiği en dinamik büyüme evresidir.
Hatalı sulama veya beslenme, meyvede şekil bozukluğu, düşük kuru madde veya yetersiz yağ oluşumuna neden olabilir. Amaç: Hücre büyümesini destekleyerek meyve hacmini artırmak, yapısal dayanıklılığı ve besin dengesini korumaktır.
