00–09: Çimlenme ve Fide Oluşumu (Tohum – Fide Gelişimi)
Dönem Tanımı
Bu dönem, avokado tohumunun fizyolojik uyanışı ve fideye dönüşüm sürecini kapsar.
Tohum su alarak şişer, embriyo gelişir ve ilk kök (radikula) toprağa doğru uzar. Ardından hipokotil ve kotiledon yaprakları gelişerek genç fide oluşur.
Genellikle Kasım – Ocak ayları arasında gerçekleşir.
Amaç, yüksek çimlenme oranı ve güçlü fide gelişimi sağlayarak üretim dönemine sağlıklı bir başlangıç yapmaktır.
Fizyolojik Süreçler
Süreç
Açıklama
Su Alımı (İmbibisyon)
Tohum kabuğu suyu emer, metabolik aktivite yeniden başlar.
Enzim Aktivasyonu
Amilaz, lipaz ve proteaz enzimleri devreye girerek besin rezervlerini serbest bırakır.
Kök Gelişimi (Radikula)
İlk kök oluşur, su ve mineral alımı başlar.
Hipokotil Uzaması
Fide toprağı deler ve kotiledonlar yüzeye çıkar.
Fotosentetik Aktivasyon
İlk gerçek yaprakların oluşumu ile klorofil sentezi başlar.
Hormonel Düzenleme
Giberellin (GA₃) ve sitokinin artışı, çimlenmeyi hızlandırır; abscisik asit (ABA) azalır.
Bitki Besleme Stratejisi
Element / Bileşen
Fonksiyon
Uygulama Şekli
Fosfor (P)
Kök gelişimi ve enerji metabolizmasını destekler.
Tohum yatağına düşük dozda MAP veya fosforik asit
Kalsiyum (Ca)
Hücre zarlarını güçlendirir, fide dayanıklılığını artırır.
Kalsiyum lignosülfonat formunda, kökten
Magnezyum (Mg)
İlk yapraklarda klorofil sentezini destekler.
Şelatlı formda yapraktan
Azot (N)
Başlangıç büyümesinde kontrollü şekilde kullanılmalıdır.
Düşük dozda üre formunda
Aminoasit + Fulvik Asit
Hücre bölünmesini ve kök aktivitesini destekler.
Fide kök bölgesine 1–2 uygulama
Mikrobiyal Uygulamalar
Bacillus ve Trichoderma içeren inokulantlar kök gelişimini teşvik eder.
Topraktan veya fide tablasına uygulama
Çimlenme ve Fide Yönetimi
Alan
Uygulama / Öneri
Tohum Seçimi
Sağlıklı, 250–350 g ağırlığında, çimlenme oranı yüksek tohumlar kullanılmalı.
Tohum Ön İşlemi
Kabuk hafifçe zımparalanabilir veya ılık suda 24 saat bekletilebilir.
Substrat Kullanımı
Drenajı iyi, organik madde oranı yüksek karışımlar (torf + perlit + hindistan cevizi lifi).
Sulama
İlk dönemde nemli ortam sağlanmalı, su fazlası kök çürüklüğüne yol açabilir.
Sıcaklık ve Işık
Çimlenme için 22–28 °C sıcaklık, kısmi gölgeleme idealdir.
Fide Güçlendirme
İlk yapraklar çıktıktan sonra deniz yosunu ve aminoasit desteği uygulanabilir.
Fizyolojik ve Kalite Etkileri
Bu evrede kök ve sürgün arasındaki denge, fide kalitesini belirler.
Zayıf kök gelişimi, ilerleyen dönemde su ve besin alımını kısıtlar.
Kalsiyum, fosfor ve aminoasit dengesi doğru kurulduğunda, fideler kalın gövdeye, koyu yeşil yapraklara ve güçlü kök sistemine sahip olur.
Biyolojik uygulamalar kök çürüklüğü riskini azaltır ve fide adaptasyonunu kolaylaştırır.
Dönemin Önemi
“Çimlenme ve Fide Oluşumu” dönemi, avokado üretim zincirinin temelidir.
Bu evrede yapılan hatalar, sonraki tüm gelişim basamaklarında (özellikle çiçeklenme ve meyve tutumunda) olumsuz etki yaratır. Amaç: Güçlü kök ve fide yapısıyla, dengeli büyüme potansiyeline sahip sağlıklı bitkiler yetiştirmektir.