Kabuk Kararması / Ölü Lekeler Kabuk kararması ve ölü lekeler, avokado meyvesinde hasat sonrası dönemde mekanik hasar, düşük kalsiyum, yüksek etilen veya sıcaklık stresi sonucu meydana gelen doku nekrozlarıdır .koyu kahverengi-siyah renkli, sertleşmiş veya çökük alanlar şeklinde görülür ve çoğunlukla hücre zar bütünlüğünün bozulması ile ilişkilidir.
Fizyolojik Mekanizma
Aşama Olay Sonuç
1 Hücre zarı hasarı (mekanik veya sıcaklık stresi) Fenolik bileşikler oksijenle temas eder
2 PPO (Polifenol Oksidaz) aktivitesi artarKinon oluşumu ve melanin sentezi başlar
3 POD (Peroksidaz) kataliziyle oksidasyon zinciri devam ederKalıcı kahverengi pigmentler (ölü leke) oluşur
Belirtiler ve Görünüm
Tip Görünüm Neden Etkili Faktör
Yüzeysel kararma Kabukta koyu benekler, 1–3 mm derinlik Mekanik darbe, PPO aktivitesi Taşıma/hasat hatası
Ölü lekeler (necrotic spots) Sert, çökük ve kahverengi noktalar Düşük Ca + yüksek K dengesizliği Hasat öncesi beslenme
Yaygın kararma Kabukta geniş, koyu alanlar Etilen fazlalığı + sıcaklık dalgalanması Depo koşulları, gaz yönetimi
Alt kısımda çökme / soyulma Alt gölgede veya hasat yarasında Fungal eşlik (Penicillium, Alternaria) Depo hijyen yetersizliği
AgroPlanet İzleme Parametreleri
Parametre Normal Aralık Risk Eşiği İzleme Yöntemi
PPO Aktivitesi 1.5–3.0 U/g FW >5.0 Enzim analiz modülü
POD Aktivitesi 0.8–2.0 U/g FW >3.5 Guaiacol spektrofotometresi
Kabuk Renk Skoru (L*) >45 <35 = kararma riski Görsel renk sensörü
Depo sıcaklığı (°C) 4–6 >8 = oksidasyon artışı Depo sensör paneli
Etilen (ppm) 0.1–1.0 >2.0 = erken kararma Etilen sensörü
Başlıca Nedenler
Faktör Açıklama Yönetim
Düşük kalsiyum (Ca) Hücre duvar stabilitesi zayıf CaNO₃, Ca-formiat, Ca-B karışımı
Yüksek potasyum (K) Ca alımı baskılanır KNO₃ dozu azaltılır, Mg takviyesi yapılır
Mekanik hasar PPO aktivasyonu başlatır Yumuşak eldiven, kauçuk tabanlı kasalar
Sıcaklık şoku Hücre zarları bozulur Depo girişinde ısı eşitleme
Etilen birikimi PPO ve POD’yi uyarır 1-MCP veya KMnO₄ filtre kullanımı
Küf kontaminasyonu Alternaria, Penicillium katkısı UV-C + ozon sanitasyonu
Önleme ve Kontrol Stratejileri
Uygulama Açıklama AgroPlanet Modülü
Hasat öncesi Ca+B uygulaması Hücre çeper stabilizasyonu sağlar Gübreleme Planlayıcı
Soğuk zincir sürekliliği (5 ±1 °C) PPO aktivitesini baskılar Depo İzleme
Etilen yönetimi (1-MCP) Olgunlaşma hızını dengeler Etilen Sensör Dashboard
Antioksidan kaplama (Askorbik + Sitrik Asit) Oksidasyonu sınırlar Kaplama Reçetesi
Yüzey sterilizasyonu (Ozon / UV-C) Fungal kontaminasyonu engeller Hijyen Döngüsü Modülü
Depo havalandırma optimizasyonu CO₂ / O₂ dengesi korunur CA/ULO Depo Yönetimi
