Bilgi Bankası

Kırmızı Örümcekler (Tetranychus urticae)

Etmen ve Biyolojisi

  • Zararlı tür: Tetranychus urticae Koch

  • Taksonomi: Acari → Tetranychidae

  • Zararlı tipi: Emici-sokan ağız yapısına sahip akar türü.

  • Yaşam döngüsü:

    • Yılda 10–15 döl verebilir.

    • Yumurtalar yaprak altına, damar aralarına bırakılır.

    • Gelişme süresi 7–14 gündür (sıcaklık 25–30 °C).

    • Dişiler yumurta bırakarak hızlı popülasyon artışı sağlar.

    • Kışı genellikle bitki artıkları arasında dişi ergin olarak geçirir.

Zarar Şekli

Dönem Zarar Tipi Etkisi
Fide ve erken gelişme Yaprak hücre özsuyunu emer. Sararma, solgunluk başlar.
Vejetatif gelişme Yaprak yüzeyinde beyaz–sarı beneklenme. Fotosentez azalır.
Yoğun bulaşma Yaprak tamamen kurur, ağsı yapı oluşur. Bitki zayıflar, verim düşer.

Kritik dönem: Vejetatif gelişme – tabla dolumu (BBCH 30–79).

Belirtiler

  • Yapraklarda klorotik (sarı) beneklenmeler.

  • Zamanla yaprak gümüşümsü renk alır, alt yüzeyde ağ oluşumu gözlenir.

  • Küçük kırmızı veya turuncu akarlar yaprak altına kümelenir.

  • Şiddetli bulaşmada yaprak kuruyup dökülür, tabla gelişimi durur.

Gelişme Koşulları ve Risk Faktörleri

  • Optimum sıcaklık: 28–35 °C

  • Risk faktörleri:

    • Sıcak ve kuru hava

    • Az sulama veya kurak koşullar

    • Aşırı azotlu gübreleme

    • Kimyasal dengenin bozulması (doğal düşman azalması)

    • Yoğun ekim, düşük hava sirkülasyonu

Kültürel Mücadele

  1. Düzenli sulama: Bitki stresini azaltır.

  2. Yabancı ot kontrolü: Alternatif konukçular uzaklaştırılır.

  3. Bitki sıklığı azaltılarak hava sirkülasyonu artırılır.

  4. Hasat sonrası bitki artıkları imha edilmelidir.

  5. Erken teşhis için yaprak altı gözlemi yapılmalıdır.

  6. Doğal düşmanlar korunmalıdır.

Kimyasal Mücadele

Etken Madde IRAC Kodu Uygulama Dönemi Özellik
Abamectin 6 Erken kolonilerde Translaminar, mide + temas etkili.
Spirodiclofen 23 Yumurtadan çıkış döneminde Akarisit, tüm dönemlere etkili.
Bifenazate UN Nimf ve ergin dönemi Hızlı etki, düşük direnç riski.
Clofentezine 10A Yumurta dönemi Yumurta + genç nimf kontrolü.

AgroPlanet önerisi:
“Akar Zararlısı Takip Modülü” sensör destekli sıcaklık ve nem verilerini kullanarak erken uyarı grafiği oluşturabilir.

Biyolojik Mücadele

  • Doğal düşmanlar:

    • Phytoseiulus persimilis (yırtıcı akar)

    • Amblyseius californicus (biyolojik denge ajanı)

    • Stethorus punctillum (akar yiyen uğur böceği)

  • Mikrobiyal ajanlar:

    • Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae

  • Doğal çözümler: Neem yağı, potasyum sabunu, kükürt uygulamaları.

Entegre Strateji

  • Yabancı ot temizliği + dengeli sulama

  • Biyolojik ajanların erken salımı

  • IRAC rotasyonuna uygun kimyasal plan

  • AgroPlanet sensör uyarı entegrasyonu

Bu stratejiyle popülasyon %85–95 oranında baskılanabilir.

Ekonomik Önemi

  • Şiddetli bulaşmalarda verim kaybı %25–50.

  • Yaprak kaybı → fotosentez azalması → yağ oranı düşer.

  • Türkiye’de özellikle İç Anadolu, Trakya ve Ege bölgelerinde sıcak yaz dönemlerinde artış gösterir.

AgroPlanet Uygulama Alanı

Modül Kullanım Veri Girişi
Zararlı Takibi Akar yoğunluğu (yaprak başına birey) Haftalık kayıt
Gözlem Modülü Yaprak renk analizi + ağ gözlemi Mobil form
Uygulama Takvimi IRAC kod rotasyonu Otomatik öneri
Analitik Panel Popülasyon–iklim ilişkisi Grafiksel analiz görünümü

İlaç Önerileri