Yaprak Dökümü ve Dinlenme Öncesi
Ayçiçeğinde yaprak dökümü ve dinlenme öncesi dönem , bitkinin fizyolojik faaliyetlerinin sona erdiği , besin elementlerinin geri taşındığı ve toprak hazırlığının başladığı evredir.
Bu dönem, verim sonrası bitkinin yenilenmesi ve toprağın biyolojik olarak dinlendirilmesi açısından stratejik öneme sahiptir.
Dönemin Özeti
Özellik
Açıklama
Fenolojik Evre
BBCH 90–99
Dönem Adı
Yaprak Dökümü ve Dinlenme Öncesi
Süre
15–25 gün
Ana Fizyolojik Olaylar
Besinlerin köklere geri taşınması, yaprak dökümü, kök yenilenmesi
Amaç
Toprağı organik madde ve mikrobiyal açıdan güçlendirmek, yeni sezona hazırlamak
Fizyolojik Özellikler
Fotosentez durma noktasına yaklaşır. Yapraklar sararır, klorofil parçalanır.
Bitki, kalan karbon ve azot bileşiklerini kök bölgesine geri taşır.
Toprak mikroorganizmaları , kök bölgesindeki organik kalıntılarla aktive olur.
Fizyolojik dinlenme evresine geçiş başlar.
Toprak ve Bitki İçin Hedefler
Organik maddeyi artırmak (hasat sonrası dönemde en kritik nokta).
Toprak pH’ını dengelemek ve tuzlanmayı önlemek.
Mikrobiyal canlılığı teşvik etmek (humik–fulvik destekleriyle).
Kök yenilenmesi için fosfor ve kalsiyum takviyesi yapmak.
Bitki Besleme Uygulamaları
a. Toprak (Damla veya Yüzey Uygulaması)
Ürün / Hammadde
Doz (dekar)
Görev
Humik Asit (K-humat %12)
1–1.5 L
Organik madde ve mikrobiyal aktiviteyi artırır
Fulvik Asit
500 cc
Besin taşınımını hızlandırır
MAP (12-61-0)
300–400 g
Kök yenilenmesi ve fosfor takviyesi
Kalsiyum Nitrat
300 g
Toprak yapısını iyileştirir
Kükürt (Toz veya sıvı S)
1–2 kg
pH düzenleme ve hastalık baskılama
Mikrobiyal Konsorsiyum (Bacillus, Pseudomonas spp.)
250–300 cc
Kök çevresinde canlı mikroflora oluşturur
b. Yaprak Uygulaması (Opsiyonel, yeşil yaprak kalmışsa)
Ürün / Hammadde
Doz (100 L suya)
Etkisi
Amino Asit + Alg Ekstraktı
100 cc
Bitkiyi stresten çıkarma, kök aktivasyonu
Fosfor + Potasyum (0-30-50)
200–250 g
Enerji depolama, hücre dayanıklılığı
Çinko (Zn-EDTA)
100 cc
Kök gelişimi ve yeni sürgün hazırlığı
Silisyum (SiO₂)
50 cc
Doku dayanıklılığı
Organik ve Mikrobiyal Destekler
Ürün Tipi
İçerik
Etkisi
Humik + Fulvik Asit Karışımı
C-organik %40+
Toprağın yapısını onarır
Mikrobiyal Gübre (Rhizobium, Pseudomonas)
Toprak bakterileri
Köklerde biyolojik onarım sağlar
Azot Fiksatör Konsorsiyum (Azotobacter, Bacillus)
Toprak bakterileri
Azot döngüsünü aktive eder
Kompost Çayı veya Fermente Bitki Ekstraktı
Mikroflora
Toprak canlılığını destekler
Dikkat Edilmesi Gerekenler
Bu dönemde kimyasal azotlu gübrelerden kaçınılmalıdır.
Humik–fulvik asitler , hasattan hemen sonra uygulanmalıdır.
Sulama , mikrobiyal gübrelerden sonra 24 saat ertelenmelidir.
Kükürt uygulamaları toprak sıcaklığı 10 °C’nin altına düşmeden yapılmalıdır.
Toprak örneği alınarak dinlenme dönemi programı planlanmalıdır.
Örnek Hasat Sonrası Toprak Uygulaması
Dekar başına:
Bu karışım, toprağın biyolojik yapısını yeniler,
organik madde dengesini artırır ve yeni sezon köklenmesi için uygun ortam oluşturur.
Özetle
Dönem: Yaprak Dökümü ve Dinlenme Öncesi (BBCH 90–99)
Hedef: Toprak canlandırma ve kök yenilenmesi
Kritik Elementler: P, K, Ca, S + Organik Asitler
Uygulama: Humik–fulvik + mikrobiyal + fosforlu destek kombinasyonu
Sonuç: Biyolojik olarak aktif, dengeli ve dinlenmeye hazır bir toprak profili