Bilgi Bankası

Fizyolojik ve İklim Kaynaklı Sorunlar

Tanım

Ayçiçeği, iklim koşullarına duyarlı bir bitkidir ve fizyolojik süreçleri doğrudan sıcaklık, nem, ışık ve su dengesinden etkilenir.
Uygun olmayan çevresel şartlar veya besleme dengesizlikleri, bitkinin fotosentez, su dengesi ve döllenme süreçlerini bozarak verim ve yağ kalitesinde azalmaya yol açar.
Bu sorunlar çoğu zaman hastalıkla karıştırılsa da, kökeninde fizyolojik bozulmalar ve iklim stresi bulunur.

Fizyolojik Sorunlar

Sorun Belirtiler / Etkiler Yönetim ve Çözüm Önerileri
Güneş yanıklığı Başçık ve üst yapraklarda yanık, kabukta kahverengileşme ve sertleşme. Bitki sıklığı optimum olmalı, yüksek sıcaklık dönemlerinde potasyum ve kalsiyum takviyesi yapılmalı.
Boş tohum oluşumu Polen canlılığının azalmasıyla çekirdeksiz taneler. Döllenme döneminde yeterli su, bor ve çinko sağlanmalı; arı aktivitesi artırılmalı.
Erken yaşlanma Alt yapraklarda sararma, erken dökülme, zayıf tohum dolumu. Dengeli azot ve magnezyum beslemesi yapılmalı, stres dönemlerinde amino asit ve alg ekstraktı uygulanmalı.
Gövde kırılması Aşırı azotlu besleme veya yetersiz potasyum nedeniyle sap zayıflığı. K–Si uygulamaları artırılmalı, sık ekimden kaçınılmalı.
Fotosentez düşüşü Yaprak rengi soluk, gelişme geriliği, düşük verim. Demir, mangan ve magnezyum desteği yapılmalı; klorofil sentezi izlenmeli.

İklim Kaynaklı Sorunlar
Sorun Belirtiler / Etkiler Yönetim ve Çözüm Önerileri
Kuraklık stresi Yaprak solması, erken yaşlanma, tohum dolumunun tamamlanamaması. Sulama aralıkları optimize edilmeli, organik madde artırılmalı, damla sulama önerilir.
Aşırı sıcaklık Çiçeklenmede polen ölümü, döllenme başarısızlığı, yağ oranı düşüklüğü. Fenolojik evreye göre sulama ve gölgeleme yapılmalı, sıcaklık stresi azaltıcı ürünler kullanılmalı.
Soğuk stres / don Fide ölümü, çimlenme gecikmesi, yaprak deformasyonu. Ekim zamanı toprak sıcaklığına göre ayarlanmalı, erken ekimden kaçınılmalı.
Aşırı yağış Kök çürüklüğü, demir–çinko eksikliği, oksijen azlığı. Drenaj sistemleri kurulmalı, aşırı suyu tahliye edecek yatak planı yapılmalı.
Rüzgar stresi Gövde eğilmesi, yaprak yırtılması ve nem kaybı. Ekim yönü kuzey–güney olmalı, rüzgâr kıran bitkilerle koruma yapılmalı.

AgroPlanet Uygulamasıyla Entegrasyon

  • Stres Takip Modülü: İklim verileri ve bitki gelişimi sensörlerinden gelen bilgilerle su ve sıcaklık stresini tespit eder.

  • Fenolojik Uyarı Sistemi: Çiçeklenme ve tohum dolum dönemlerinde olası stres risklerine karşı uyarı verir.

  • Yaprak Analizi Paneli: Fizyolojik bozulma belirtilerini (klorofil kaybı, oksidasyon, yaprak sıcaklığı) tespit eder.

  • Biyostimülan Asistanı: Belirtilen stres tipine uygun doğal veya biyolojik destek ürünlerini önerir.

İlaç Önerileri