Beslenme ve Toprak Kaynaklı Sorunlar Tanım Ayçiçeği, besin elementi talebi yüksek olan bir yağ bitkisidir. Toprak yapısı, pH dengesi, tuzluluk, organik madde oranı ve besin elementlerinin dağılımı; bitkinin büyüme, çiçeklenme ve yağ oluşum süreçlerini doğrudan etkiler.verim, yağ oranı ve bitki sağlığı üzerinde ciddi fizyolojik bozulmalara neden olur.
Toprak Kaynaklı Sorunlar
Sorun Belirtiler / Etkiler Yönetim ve Çözüm Önerileri
Toprak pH dengesizliği pH > 8 ise Fe, Zn, Mn alımı azalır; pH < 5.5 ise Ca, Mg alımı düşer. pH 6.5–7.5 aralığında tutulmalı; asitleyici veya kireçleyici düzenleyiciler kullanılmalı.
Toprak tuzluluğu (EC > 3 dS/m) Yaprak kenarlarında yanıklar, solgunluk, kök gelişiminde zayıflık. Tuz yıkama sulamaları yapılmalı, organik madde artırılmalı, tuz toleranslı çeşitler kullanılmalı.
Kireç fazlalığı Fe, Zn ve Mn noksanlığı, yapraklarda kloroz. Şelatlı mikro element uygulamaları yapılmalı, asit karakterli gübreler tercih edilmeli.
Sıkışmış toprak yapısı Kökler derine inemez, su birikimi artar, bitki cılız kalır. Derin sürüm, organik madde takviyesi ve mikrobiyal toprak düzenleyiciler kullanılmalı.
Düşük organik madde Su tutma kapasitesi düşer, besin tamponlama zayıflar. Kompost, leonardit ve mikrobiyal humik ürünlerle takviye yapılmalı.
Beslenme Kaynaklı Sorunlar
Besin Eksikliği / Fazlalığı Belirtiler / Etkiler Yönetim ve Çözüm Önerileri
Azot (N) eksikliği Yapraklarda soluk yeşil renk, yavaş büyüme, küçük başçıklar. Vejetatif dönemde N dengesi sağlanmalı; ancak fazla azottan kaçınılmalı.
Fosfor (P) eksikliği Kök gelişimi zayıf, yaprak altlarında morarma, düşük yağ oranı. Çimlenme sonrası dönemde P takviyesi yapılmalı, pH’a uygun fosfor kaynağı seçilmeli (ör. MAP, MKP).
Potasyum (K) eksikliği Yaprak kenarlarında sararma, düşük stres dayanımı ve düşük yağ oranı. Çiçeklenme ve tohum dolum dönemlerinde K desteği artırılmalı.
Kalsiyum (Ca) eksikliği Yaprak ucu yanıkları, zayıf gövde dokusu. Kalsiyum nitrat veya Ca-ligand formülasyonları kullanılmalı.
Magnezyum (Mg) eksikliği Alt yapraklarda damar arası sararma, erken kloroz. MgSO₄ veya şelatlı Mg ürünleri uygulanmalı.
Bor (B) eksikliği Döllenme başarısızlığı, boş tohum oranında artış. Çiçeklenme öncesi B içeren yaprak gübreleri kullanılmalı.
Çinko (Zn) eksikliği Yaprak küçülmesi, internod kısalması, kloroz. Zn-EDTA veya ZnSO₄ formları ile yapraktan uygulama yapılmalı.
Aşırı azot / fosfor Aşırı vegetatif gelişim, düşük yağ oranı, geç olgunlaşma. Besleme programı yaprak analizlerine göre dengelenmeli.
AgroPlanet Uygulamasıyla Entegrasyon
Toprak Haritalama Modülü: pH, EC, organik madde ve besin profillerini renkli harita formatında gösterir.
Besin Denge Takip Paneli: Bitki analiz sonuçlarını FRN (Fertility Requirement Network) tablosuna göre değerlendirir.
Akıllı Besleme Asistanı: Fenolojiye göre N-P-K ve mikro element oranlarını otomatik önerir.
Kritik Eşik Uyarı Sistemi: EC, pH veya tuzluluk belirlenen sınırı aşarsa üreticiye bildirim gönderir.
