Bilgi Bankası

Kurutma ve Nem Yönetimi

1. Kurutmanın Amacı

Ayçiçeği tohumlarında yüksek nem (%15’in üzeri), depolama sırasında küf gelişimi, ısınma ve yağ kalitesi kaybına yol açar.
Kurutmanın temel amacı, tohum nemini güvenli depolama seviyesi olan %7–9 aralığına düşürmektir.

2. Kurutma Yöntemleri

Kurutma Tipi Açıklama Avantaj Dikkat Edilmesi Gerekenler
Doğal Kurutma Ürün gölgede, hava akımı olan ortamda kurutulur. Enerji maliyeti düşük Doğrudan güneşten kaçınılmalı, küf riski izlenmeli
Mekanik Kurutma (Sıcak Hava) 40–45 °C’yi geçmeyen sıcak hava ile kurutma Hızlı, kontrollü nem düşüşü Fazla sıcaklık yağ oksidasyonunu artırır
Havalandırmalı Silolar Hava fanları ile yavaş ve dengeli kurutma Eşit nem dağılımı sağlar Düzenli nem ölçümü yapılmalı
Vakumlu / Düşük Basınçlı Sistemler Hava basıncını düşürerek nem uzaklaştırılır Düşük sıcaklıkta kalite korunur Yüksek yatırım maliyeti

3. Kurutma Sırasında Önemli Parametreler

  • Sıcaklık: 35–45 °C aralığı idealdir; 50 °C üzeri yağ asidi bozulması yapar.

  • Bağıl Nem: Ortam nemi %60’ın altında tutulmalıdır.

  • Hava Hızı: 1–2 m/s optimum değerdir; çok yüksek hız kırılma riskini artırır.

  • Kurutma Süresi: Tohum kalınlığına ve başlangıç nemine göre 4–10 saat arası.

  • Eşit Kuruma: Yığın kalınlığı 30 cm’yi geçmemeli.

4. Kurutma Sonrası Nem Yönetimi

  • Nem Dengelenmesi: Kurutma sonrası 12–24 saat dinlendirme yapılmalıdır.

  • Yeniden Nemlenmeyi Önleme: Soğutma sırasında ortam nemi kontrol altında tutulmalı.

  • Depolama Öncesi Kontrol: %7–9 nem değerinde sabitlenmeden ambalajlama yapılmamalı.

  • Nem Sensörleri: Otomatik IoT destekli sistemlerle sıcaklık–nem takibi yapılmalı.

5. Kurutma ve Nem Yönetiminde Kalite Kriterleri

Parametre İdeal Değer Etki
Nihai Nem %7–9 Uzun depolama süresi
Serbest Yağ Asidi (FFA) <%1.5 Düşük oksidasyon riski
Peroksit Sayısı <10 meq O₂/kg Yağ kalitesinin korunumu
Renk ve Koku Doğal açık sarı Aşırı ısınma yok

6. AgroPlanet Dijital Takip Önerisi

  • Gerçek zamanlı sıcaklık–nem sensörleri

  • Fan ve kurutucu enerji takibi

  • Nem grafiği + kurutma süresi analizi

  • Yapay zeka destekli “optimal kurutma eğrisi” hesaplaması

  • Nem eşiği aşıldığında sistem uyarısı (örneğin %10 üstü)

İlaç Önerileri