Bilgi Bankası

90–99: Hasat Sonrası – Dinlenme (Dormansi)

Dönem: Kasım–Ocak
Amaç: Hasat sonrası dönemde ağacın fizyolojik dinlenmeye geçmesini desteklemek, besin rezervlerini kök ve gövde dokularında depolamak, kış stresine karşı dayanıklılığı artırmak ve yeni sezona güçlü bir başlangık hazırlamak.

1. Fizyolojik Durum ve Metabolik Süreçler

Süreç Açıklama
Fotosentez Durdurulması Yaprak dökümüyle birlikte karbon asimilasyonu sona erer, enerji depolanır.
Rezerv Birikimi Şeker, nişasta, amino asit ve mineral elementler kök, gövde ve odun dokularında depo edilir.
Soğuklama İhtiyacı Çeşide göre 400–900 saat (0–7 °C) gereklidir; yeterli soğuklama olmadan düzgün sürgün gelişimi olmaz.
Hormonel Denge ABA (Absisik Asit) artar → dormansi başlatılır. GA (Gibberellin) ve sitokinin azalır → büyüme baskılanır.
Enzimatik Aktivite Katalaz, POD ve PPO aktiviteleri azalır; metabolik hız düşer, hücre zarı dayanıklılığı artar.
Kök Aktivitesi Toprak sıcaklığı 8–10 °C üzerinde kaldığı sürece düşük düzeyde kök gelişimi ve besin alımı sürer.

2. Besleme Stratejisi (Toprak + Bitki Bazlı Yaklaşım)
Hedef Zaman Uygulama Şekli İçerik / Öneri Etki
Kök Rezervlerinin Güçlendirilmesi Yaprak dökümü öncesi–sonrası Damlamadan Fosfor (P), Potasyum (K), Çinko (Zn), Kalsiyum (Ca) Enerji depolama, tomurcuk oluşumu desteği
Toprak Yapısının İyileştirilmesi Kasım Topraktan Hümik–Fulvik Asit, Leonardit, Organik Madde Katyon değişim kapasitesini artırır, mikrobiyal aktiviteyi destekler
Mikrobiyal Denge Sağlama Aralık–Ocak Damlamadan Trichoderma spp., Bacillus spp. Patogen baskılama, kök dayanıklılığı
Stres Dayanıklılığı Artırma Ocak Topraktan veya yapraktan Ca–Zn–Mg kompleksleri, aminoasit Doku sertliği, hücre zar stabilitesi
Toprak Tuzluluğunun Azaltılması (varsa) Kış yağışları öncesi Damlamadan Organik asitler (formik, sitrik bazlı), kalsiyum sülfat Na birikimini azaltır, kök ortamını düzenler

3. Uygulama Planı (AgroPlanet Dönemsel Takvimi)
Ay Uygulama Ürün Tipi Doz / Da Not
Kasım başı Hümik–Fulvik Asit Organik madde 2–3 L Kök aktivitesini destekler.
Kasım ortası MKP (0-52-34) Suda çözünür gübre 1–1.5 kg Rezerv fosfor desteği.
Aralık Mikrobiyal inokulant (Trichoderma + Bacillus) Biyolojik ürün 1–2 L Kışlık toprak mikrobiyal koruma.
Ocak Ca–Zn sıvı formülasyon Sıvı mikro element 1–1.5 L Soğuk stresine dayanıklılık.
Şubat başı (isteğe bağlı) Aminoasit + deniz yosunu Biyostimülan 0.5–1 L Dormansiden çıkışa hazırlık.

4. Yönetim ve İzleme Önerileri

  • Sulama: Toprak nemi %60–70 civarında korunmalı, aşırı sulama kök çürüklüğü riskini artırır.

  • Azot uygulaması durdurulmalıdır. Bu dönemde azot, sürgünleri erken uyararak soğuk zararına neden olur.

  • Toprak sıcaklığı 8 °C’nin altına indiğinde mikrobiyal uygulamalara ara verilmelidir.

  • Budama çalışmaları, don riski geçtikten sonra Şubat sonunda başlatılabilir.

  • AgroPlanet izleme modülleri:

    • SoilSense: Toprak sıcaklığı, nem, EC takibi

    • TreeStatus: Rezerv karbon (şeker–nişasta) dengesi analizi

    • BioControl: Mikrobiyal aktivite ve kök sağlığı göstergesi

5. Hedef Sonuçlar

  • Kök ve odun dokularında yüksek karbonhidrat ve mineral rezervi

  • Sağlam tomurcuk oluşumu ve homojen sürgün başlangıcı

  • Düşük sıcaklık stresine karşı artan hücre zar dayanıklılığı

  • Kışlık mikrobiyal dengenin korunması

  • Yeni sezona yüksek enerji rezerviyle giriş

İlaç Önerileri