Bilgi Bankası

Nitrik redüktaz (NR)

Nitrik redüktaz (NR), ayvada (Cydonia oblonga) azot metabolizmasının ilk basamağında görev alan enzimdir.
Bu enzim, kök veya yaprak dokularında bulunan nitrat (NO₃⁻) iyonlarını nitrite (NO₂⁻) indirger.
Bu dönüşüm, bitkilerde azotun organik bileşiklere (aminler, amino asitler, proteinler) çevrilmesinin temelini oluşturur.

Ayvada NR Fonksiyonları

Özellik Açıklama
Ana Görev NO₃⁻ → NO₂⁻ dönüşümünü katalizler (NADH veya NADPH bağımlı).
Azot Asimilasyonu NR aktivitesi, bitkinin azot kullanım verimliliğini (NUE) belirler.
Büyüme ve Gelişme NR, yaprak klorofil sentezi, protein oluşumu ve sürgün gelişimi için gereklidir.
Fizyolojik Etki Olgunlaşma ve meyve büyüme dönemlerinde artan nitrat talebine yanıt olarak NR aktivitesi artar.
Savunma Rolü Nitrit ve türevleri (NO, S-nitrozotiyoller) sinyal molekülü olarak görev yapar; bu sayede biyotik streslere karşı direnç artar.

Biyokimyasal Özellikleri
Özellik Değer / Açıklama
Tepkime NO₃⁻ + NADH + H⁺ → NO₂⁻ + NAD⁺ + H₂O
Ko-faktörler Molibden (Mo), Hem, FAD
Optimal pH 7.0 – 8.0
Optimal Sıcaklık 25 – 30 °C
Lokalizasyon Sitoplazma
İndüklenme Faktörleri Işık, nitrat düzeyi, karbonhidrat birikimi, fitohormonlar (sitokinin, ABA)
İnhibitörler Düşük sıcaklık, az ışık, Mo eksikliği, nitrat eksikliği

Ayvada NR Aktivitesinin Önemi

  • Yüksek NR aktivitesi, bitkinin yaprak ve meyve azot içeriğini artırır.

  • Azotlu gübre uygulamaları (özellikle nitrat bazlı), NR aktivitesini artırarak büyüme hızını ve verimi yükseltir.

  • Soğuk veya düşük ışık koşullarında NR aktivitesi azalır → azot birikimi ve metabolik yavaşlama görülür.

  • Kitosan ve Ca-nitrat uygulamaları, NR enzimini uyararak besin dönüşümünü hızlandırır.

NR ve Diğer Enzimlerle Etkileşimi

Enzim Rolü
Nitrit Redüktaz (NiR) NR’den gelen NO₂⁻’yi NH₄⁺’a dönüştürür.
Glutamin Sentetaz (GS) NH₄⁺’ı glutamatla birleştirip glutamin oluşturur.
Glutamat Sentaz (GOGAT) GS ile birlikte azotun organik formda taşınmasını sağlar.
SOD / CAT / APX Azot metabolizması sırasında oluşan ROS’u temizler.

AgroPlanet Uygulaması İçin Not

NR enzimi, “Azot Asimilasyonu ve Redüksiyon Enzimleri” modülünde “Nitrat Redüksiyonu ve Azot Verimliliği” kategorisinde yer almalıdır.

İzleme Dönemleri:

  • Vejetatif Gelişme (10–29)

  • Meyve Gelişimi (60–79)

  • Olgunlaşma (80–89)

Bu veri, azot verimliliği optimizasyonu, besin eksikliği tespiti, ve gübreleme stratejisi planlaması modüllerinde kullanılabilir.

İlaç Önerileri