Bilgi Bankası

Meyve iç kararması

Ayvada meyve iç kararması, özellikle depolama sürecinde çekirdek evi çevresinde ve meyve etinde kahverengileşme ile karakterize edilen fizyolojik bir bozulmadır. Genellikle dış yüzeyde belirti görülmez, kesildiğinde iç dokuda kahverengi–siyah alanlar oluşur.

Oluşum Mekanizması

Faktör Etki Mekanizması
Kalsiyum (Ca) Eksikliği Hücre zarlarının geçirgenliğini artırır, doku bütünlüğü bozulur.
Aşırı Azot (N) veya Potasyum (K) Hücre duvarını zayıflatır, Ca taşınmasını engeller.
Düşük O₂ / Yüksek CO₂ Ortamı Anaerobik solunma → asetaldehit ve etanol birikimi → kararma.
Uzun veya Uygun Olmayan Depolama Metabolik aktivitenin yavaşlaması sonucu oksidatif hasar.
Yüksek Etilen Düzeyi Olgunlaşmayı hızlandırarak doku yaşlanmasını artırır.

Biyokimyasal Temel
Enzim / Molekül Rolü
Polifenol Oksidaz (PPO) Fenolik bileşikleri kinonlara okside eder, kahverengileşmeye neden olur.
Peroksidaz (POD) Fenoliklerin oksidasyonu ve lignifikasyon sürecinde görev alır.
Askorbik Asit Azalması Antioksidan kapasite düşer, oksidatif kararma artar.
Etilen (C₂H₄) PPO aktivitesini artırır, yaşlanma sürecini hızlandırır.

Depolama ve Soğuk Zincir Faktörleri
Faktör Kritik Aralık Etki
Sıcaklık 0–2 °C optimum; <0 °C soğuk zararı Düşük sıcaklık → hücre içi kararma
CO₂ %1–3 arası güvenli >5% → fermentasyon riski
O₂ %1–2 önerilir <1% → hipoksi ve kararma
Nem %90–95 Düşük nem → doku kuruması, yüksek nem → küf riski

Bahçe Dönemi Önlemler
Önlem Açıklama
Kalsiyum Uygulamaları Meyve gelişimi boyunca Ca-nitrat veya Ca-formiat uygulamaları
Dengeli Gübreleme Aşırı N ve K kullanımından kaçınılmalı
Sulama Düzeni Düzensiz sulama, meyvede hücre içi gerilim oluşturur
Hasat Zamanı Tam olgunlukta, ama aşırı yumuşamadan hasat edilmeli

Depo Yönetimi ve Teknolojik Önlemler
Uygulama Etkisi
1-MCP veya PPF Apple Uygulaması Etilen inhibisyonu → kararma gecikir
Ozon / UV-C / Katalitik Filtreler Mikrobiyal yük ve oksidatif stresi azaltır
Karnauba veya Pullulan Bazlı Kaplamalar Gaz değişimini dengeleyerek Ca taşınımını destekler
Dijital Depo İzleme (AgroPlanet Modülü) CO₂, O₂, RH ve sıcaklık sapmalarını izleyip uyarı verir

Laboratuvar Belirtileri

  • PPO ve POD aktivitesinde artış

  • Askorbik asit seviyesinde azalma

  • Hücre zar geçirgenliğinde artış (ion leakage testi)

  • Mikroskop altında doku vakuollerinde kahverengileşme

AgroPlanet İçin Risk Değerlendirmesi

Risk Faktörü Değerlendirme İzleme Yöntemi
Ca/Mg oranı < 2  Orta risk Yaprak & meyve analizi
CO₂ > 5%  Yüksek risk Depo sensörleri
PPO aktivitesi ↑  Orta risk Laboratuvar testi
Etilen > 0.02 ppm  Yüksek risk Etilen dedektörü

İlaç Önerileri