Bilgi Bankası

Meyve deformasyonu

Ayvada meyve deformasyonu, gelişim süreci boyunca meyvenin düzgün şekil alamaması; asimetrik, çökük, basık, boğumlu veya çatlak görünümde meyveler oluşması durumudur. Bu sorun genellikle tozlanma yetersizliği, hormonal dengesizlik, besin eksikliği veya çevresel stresler ile ilişkilidir.


Başlıca Nedenler

Kategori Spesifik Neden Açıklama
Tozlanma Problemleri Yetersiz arı aktivitesi, düşük sıcaklık, rüzgâr Döllenme tam olmaz → çekirdek sayısı azalır → asimetrik gelişim
Besin Dengesizliği Ca, B ve Zn eksikliği Hücre bölünmesi ve duvar oluşumu bozulur
Hormonal Dengesizlik Auksin / Gibberellin yetersizliği Meyve uzaması durur, düzensiz büyüme
Sıcaklık Stresi Düşük gece sıcaklıkları veya ani ısı dalgalanmaları Gelişim bozulur, şekil asimetrisi oluşur
Mekanik veya Zararlı Hasarı Trips, akar, yaprak biti emgileri Yüzeyde bozulma, deformasyon izleri
Viral Enfeksiyonlar Ayva mozaik virüsü (QuMV) vb. Düzensiz hücre büyümesi ve kabuk bozulması

Fizyolojik ve Hücresel Mekanizma
Aşama Etki
Döllenme eksikliği Çekirdek bölgesinde hormon üretimi düşer (özellikle IAA, GA₃)
Düşük hormon seviyeleri Asimetrik hücre bölünmesi → düzensiz doku büyümesi
Ca/B eksikliği Hücre çeperi zayıf → doku çökmesi
Mekanik stres Yüzey hücreleri zedelenir → lokal büyüme durur

Gözlemlenen Belirtiler

  • Meyve şekli yamuk, basık veya boğumlu

  • Kabukta dalgalı yapı veya çökük kısımlar

  • Üst kısmı dar – alt kısmı geniş görünüm

  • Düşük tohum sayısı (çekirdek az veya yok)

  • Kalibre dışı ürün oranı artışı


Bahçe Yönetiminde Önleme

Aşama Uygulama Amaç
Çiçeklenme Öncesi Bor, çinko ve kalsiyum içeren yaprak gübresi Polen canlılığı ve doku sağlamlığı
Tozlaşma Dönemi Arı kolonisi takviyesi veya feromonla arı çekimi Döllenme başarısını artırma
Sürgün Gelişimi Dönemi Dengeli N:P:K (ör. 15:5:30 + mikro) Düzgün büyüme
Çiçek Sonrası 10–15 gün GA₃ düşük doz uygulama (10–20 ppm) Simetrik meyve oluşumu
Sulama ve İklim Kontrolü Aşırı su stresinden kaçınma Hücre genişlemesini koruma

Hasat ve Kalite Etkisi
Etki Sonuç
Düzensiz şekil Ambalajda kalibre dışı oran ↑
Kabuk bozukluğu Pazar değeri ↓
Mekanik dayanım azalması Raf ömrü kısalır
Görsel kalite kaybı Sınıflandırmada “2. kalite” olarak değerlendirilir

Dijital Takip (AgroPlanet Modülü)

  • Çiçeklenme – Tozlaşma Takip Sensörü: Döllenme başarısı yüzdesi

  • Görsel Algoritma (AI Vision): Meyve simetri analizi (erken teşhis)

  • Besin Denge Raporu: Zn/B/Ca oranı izleme

  • Uyarı Örneği: “Zayıf tozlaşma → deformasyon riski %65”


Teknolojik ve Biyolojik Çözümler

  • Biyostimülant uygulamaları (deniz yosunu, amino asit, humik asit): hormon dengesini düzenler

  • Boron + Zinc foliar kombinasyonu: hücre duvarı gelişimini destekler

  • Arı popülasyon takibi: AgroPlanet drone/arılı sensör sistemi


İlaç Önerileri