Kalite İzleme ve Analitik Sistemler
Ayvada kalite izleme ve analitik sistemler, hasat öncesinden depolamaya kadar meyvenin fiziksel, kimyasal ve biyokimyasal özelliklerini izleyen sistemlerdir. Amaç; kalite kaybını önlemek, raf ömrünü tahmin etmek ve iç kararma, yumuşama gibi bozulmaları erken tespit etmektir.
İzleme Parametreleri
Kategori
İzlenen Parametreler
Kullanılan Analiz / Ölçüm Yöntemi
Fiziksel
Renk (L*, a*, b*), sertlik, ağırlık kaybı
Dijital kolorimetre, penetrometre, ağırlık sensörü
Kimyasal
Suda çözünür kuru madde (°Brix), pH, titrasyon asitliği
Refraktometre, pH metre, titrasyon cihazı
Gaz Analizi
Etilen (C₂H₄), CO₂, O₂ oranı
Elektrokimyasal veya NDIR gaz analizörleri
Nem ve Sıcaklık
Hava ve meyve sıcaklığı, bağıl nem
IoT tabanlı sıcaklık-nem sensörleri
Mikrobiyal / Enzimatik
PPO, POD, LOX aktivitesi, küf-bakteri yoğunluğu
Spektrofotometre, mikrobiyal kültür, DNA-PCR analizleri
Dijital İzleme Teknolojileri
Veri Toplama: Soğuk hava deposu ve paketleme hattında el terminalleriyle parti bazlı kalite ölçümleri kaydedilir.
Gerçek Zamanlı Sensörler: CO₂, O₂, etilen, sıcaklık ve nem sensörleri depolarda anlık izleme sağlar.
Bulut Tabanlı Analitik: Tüm veriler merkezi veri tabanına aktarılır, geçmişe dönük kalite değişimleri izlenir.
Yapay Zekâ Modelleri: Sertlik, renk ve gaz kompozisyonuna göre raf ömrü ve bozulma riski tahmini yapılır.
Otomatik Raporlama: Sistem, kalite ölçümlerinden otomatik olarak ihracat veya alıcıya yönelik kalite sertifikası oluşturur.
Laboratuvar ve Sensör Altyapısı
Sistem / Ekipman
Açıklama
NDIR gaz analizörü
CO₂ ve O₂ konsantrasyonlarını %0,1 hassasiyetle ölçer.
Etilen sensörü
PPM düzeyinde olgunluk ve solunum hızı takibi sağlar.
Spektrofotometre
PPO, POD, fenolik madde ve renk değişimlerini ölçer.
IoT Gateway
Sensör verilerini internet üzerinden bulut sunuculara aktarır.
QR veya RFID sistemi
Parti bazlı kalite izleme ve izlenebilirlik sağlar.
Kullanım Alanları
Hasat Zamanı Belirleme: Sertlik, Brix ve etilen oranına göre optimum hasat tarihi tespit edilir.
Depo Yönetimi: CO₂/O₂ oranları izlenerek 1-MCP veya Carnauba bazlı koruma stratejileri optimize edilir.
Taşıma Süreci İzleme: Sıcaklık ve nem verileriyle nakliye sürecinde kalite kayıpları önlenir.
Kalite Sertifikasyonu: Her partiye ait kalite verileri dijital olarak raporlanır.
Gelecek Uygulamalar
HipSpek Görüntüleme: Meyve iç kararmasını dıştan tespit edebilen hiperspektral kamera sistemleri.
AI Tabanlı Kalite Skorlama: Görüntü işleme ile meyvelerin kalite sınıfını otomatik belirleyen sistemler.
Blockchain İzlenebilirlik: Üretimden tüketime kadar kalite zincirinin şeffaf kaydı.
Biyosensör Tabanlı Erken Uyarı: PPO veya POD aktivitesine göre bozulmayı önceden bildiren biyosensörler.