Bilgi Bankası

Hasat Sonrası Olgunluk ve Kalite Kontrolü

Ayvada hasat sonrası olgunluk ve kalite kontrolü, meyvenin optimum hasat olgunluğuna ulaşıp ulaşmadığını ve depolama sürecinde kalite parametrelerinin korunup korunmadığını belirlemek için yapılan analizleri kapsar.
Amaç; pazarlanabilir kaliteyi korumak, bozulmaları önceden tespit etmek ve raf ömrünü doğru tahmin etmektir.

Olgunluk Kriterleri

Parametre Ölçüm Yöntemi İdeal Aralık Değerlendirme
Renk (L, a, b*)** Kolorimetre L* 70–80, a* -5 ila +5 Yeşilden sarıya geçiş süreci
Meyve Sertliği Penetrometre 35–45 N Tüketim ve depolama dengesine göre
Suda Çözünür Kuru Madde (°Brix) Dijital refraktometre 11–13 °Brix Tatlılık göstergesi
pH pH metre 3.2–3.8 Asitlik dengesi
Titrasyon Asitliği (% Malik Asit) Titrasyon 0.5–0.8 % Lezzet ve dayanım dengesi
Ağırlık / Yoğunluk Elektronik terazi 250–500 g Homojen büyüklük, ticari kalite göstergesi

Hasat Sonrası Kalite Kontrol Parametreleri
Kategori İzlenen Özellikler Kullanılan Analiz
Fiziksel Renk, sertlik, ağırlık, hacim Kolorimetre, penetrometre
Kimyasal °Brix, pH, asitlik, fenolik madde Refraktometre, titrasyon, spektrofotometre
Biyokimyasal PPO, POD, LOX, CAT enzim aktiviteleri Spektrofotometrik analiz
Duyusal (Sensory) Tat, aroma, doku Panel değerlendirmesi
Gaz Analizi CO₂, O₂, etilen NDIR analizör, etilen sensörü

 Kaliteyi Etkileyen Faktörler
Faktör Etkisi Kontrol Yaklaşımı
Hasat Zamanı Erken hasat → düşük aroma; geç hasat → yumuşama riski Brix ve sertlik takibi
Depolama Sıcaklığı Soğuk şoku veya iç kararma 0–2 °C sabit sıcaklık
Etilen Birikimi Yumuşama, renk değişimi 1-MCP veya etilen filtreleri
Kalsiyum Düzeyi Hücre duvar bütünlüğü CaCl₂ daldırma, besleme takviyesi
Nem Oranı Büzülme, parlaklık kaybı RH %90–95 kontrolü

Kalite İzleme Protokolü
Aşama Kontrol Sıklığı İzlenen Parametre
Hasat Öncesi Günlük Renk, sertlik, Brix
Soğutma Öncesi Her parti PPO, pH, asitlik
Depolama Dönemi Haftalık Gaz konsantrasyonu, sertlik
Pazarlama Öncesi Nihai kontrol Ağırlık kaybı, aroma, görünüm

Kullanılan Teknolojiler

  • Spektrofotometrik Analiz: PPO, POD, LOX aktivitesiyle kararma potansiyeli ölçülür.

  • NIR (Yakın Kızılötesi Spektroskopi): Meyvenin iç dokusundaki şeker ve nem oranı tahribatsız ölçülür.

  • Akıllı Sensörler: CO₂, O₂ ve sıcaklık verilerini gerçek zamanlı izler.

  • Dijital Görüntü Analizi: Renk ve yüzey homojenliği belirlenir.

  • AI Tabanlı Tahmin: AgroPlanet modülü üzerinden olgunluk ve raf ömrü tahmini yapılır.

AgroPlanet Kalite Modülü Entegrasyonu

  • Parti Bazlı Kayıt: Her lotun kalite analiz sonuçları sistemde saklanır.

  • Raf Ömrü Tahmini: Algoritma, sıcaklık ve gaz verilerini analiz ederek kalan raf ömrünü tahmin eder.

  • Uyarı Sistemi: pH düşüşü, sertlik kaybı veya CO₂ artışında bildirim üretir.

  • Raporlama: Kalite sertifikaları PDF formatında otomatik oluşturulur.

Önerilen Uygulama Sıklığı

  • Hasat günü: Sertlik + Brix + renk ölçümü

  • Depolama başlangıcı: PPO/POD analizi

  • Depolama süresince: Haftalık CO₂/O₂ sensör ölçümü

  • Pazarlama öncesi: Görünüm, aroma ve duyusal test

İlaç Önerileri