Bağlarda tomurcuk akarları, çoğunlukla Colomerus vitis ve Calepitrimerus vitis türleriyle temsil edilir.
Bu akarlar, tomurcuk pulları içinde kışlayan, ilkbaharda tomurcuk patlamasıyla birlikte genç sürgün ve yapraklara geçen mikroskobik zararlılardır.
Bitkide kör tomurcuk, filizlenme eksikliği, sürgün deformasyonu, yaprak bronzlaşması ve zayıf gelişim gibi belirtiler oluştururlar.
Yoğun bulaşmalarda bağın genel gelişimi baskılanır, verim ve salkım sayısı düşer.
Tür ve Zarar Şekilleri
Tür
Zarar Noktası
Belirti
Sonuç
Colomerus vitis
Tomurcuk içi
Kör tomurcuk, göz patlamasında gecikme
Yeni sürgün oluşmaz
Calepitrimerus vitis
Genç yaprak ve sürgün
Bronzlaşma, yaprak kıvrılması
Fotosentez azalır
Eriophyes vitis
Yaprak altı (ikincil zarar)
Keçe görünümü (erineum)
Estetik kayıp, fotosentez kaybı
Zarar Belirtileri
Bitki Kısmı
Görünüm
Etkisi
Tomurcuk
Açılmamış, kahverengileşmiş, kurumuş gözler
Sürgün çıkışı azalır
Yaprak
Bronz renk, kıvrılma, küçük kalma
Asmanın canlılığı düşer
Sürgün
Zayıf büyüme, kısa internodlar
Dengesiz gelişim
Salkım
Dolaylı zarar – çiçeklenme eksikliği
Düşük verim, asimetrik salkımlar
Kritik dönem: Mart–Nisan (göz uyanma öncesi) Riskli koşullar: Aşırı azotlu gübreleme + yüksek nem
Biyoloji
Özellik
Açıklama
Boyut
0.15–0.2 mm (mikroskobik)
Vücut Şekli
İnce silindirik, açık sarı–yarı saydam
Kışlama
Göz pullarının altında (Colomerus vitis)
İlk Aktivite
10–12 °C`de tomurcuk patlamasıyla başlar
Döl Sayısı
6–8 döl/yıl (ılıman bölgelerde)
Yayılma Şekli
Rüzgâr, budama aletleri, böceklerle taşınma
Enfeksiyon Koşulları
Faktör
Etkisi
Nemli ve sıcak hava
Gelişimi hızlandırır
Ağır budama
Tomurcuk içi koruma alanı artırır
Yoğun yaprak dokusu
Mikroklima oluşumu sağlar
Azot fazlalığı
Yumuşak dokular akar için caziptir
Entegre Mücadele Stratejisi (IPM Yaklaşımı)
Kültürel Önlemler
Kışın göz temizliği ve kuru budama yapılmalıdır.
Enfekteli bağlarda göz çelikleri çoğaltmada kullanılmamalıdır.
Budama artıklarının yakılması veya uzaklaştırılması gerekir.
