Bilgi Bankası

Bağ kurdu (Kök kurdu)

Bağ kurdu (kök kurdu), asma kökleriyle beslenen ve bağlarda sürgün gelişiminde duraklama, yaprak solgunluğu ve kök çürüklüğü benzeri belirtiler oluşturan ciddi bir zararlıdır.
Yetişkin bireyler (erginler) yaprak kenarlarını kemirirken, larvalar toprak altında kökleri ve kök kabuklarını tahrip eder.

 - Zararlı genellikle gece aktiftir, gündüzleri toprakta veya yaprak altlarında gizlenir.
Türkiye bağlarında en yaygın türler:

  • Otiorrhynchus sulcatus (Kara bağ kurdu)

  • Otiorrhynchus cribricollis

  • Adosomus roridus (Kök kurdu)

Biyolojik Özellikler

Özellik Açıklama
Bilimsel Adı Otiorrhynchus spp., Adosomus spp.
Takım / Familya Coleoptera / Curculionidae
Görünüm (Ergin) 7–12 mm, mat siyah veya kahverengimsi; uçma yeteneği yok
Larva Beyaz, kıvrık, bacaksız, 7–10 mm uzunlukta
Kışlama Genellikle larva halinde toprakta
Döl Sayısı 1 döl/yıl
Zararlı Dönem Larva (kök), Ergin (yaprak)

Zarar Şekli
Dönem Zarar Noktası Belirti Sonuç
Ergin Yaprak kenarları Yarım daire şeklinde kemirilmiş yaprak kenarları Estetik zarar
Larva Kök ve kök boğazı Kök kabuğunda tırtıklı kemirme, bazen çepeçevre halka Su ve besin alımı durur
Genel Fidan ve genç asmalar Solgunluk, kuruma Ölüm veya verim kaybı

Kök zararının tipik belirtisi: Kök boğazında halka şeklinde soyulma ve üst aksamın aniden solması.

Yaşam Döngüsü

Evre Açıklama
Kışlama Toprakta larva veya pupa halinde
Ergin çıkışı Mart–Nisan
Yumurtlama Nisan–Haziran (toprak yüzeyine veya çatlaklara)
Larva gelişimi 6–9 ay (toprakta köklerle beslenerek)
Yeni ergin Yaz sonunda çıkar, sonbaharda kışlamaya girer

Gözle Tanınabilir Belirtiler

  • Yapraklarda yarım ay şeklinde kemirilmiş kenarlar

  • Bitkinin genelinde ani solgunluk veya kuruma

  • Kök çevresinde larva varlığı ve çiğnenmiş kök dokuları

  • Toprakta 5–10 cm derinlikte beyaz kıvrık larvalar

- Özellikle genç bağlarda ve fidanlıklarda çok daha yıkıcıdır.

Enfeksiyon ve Aktivite Koşulları

Faktör Etkisi
Hafif–orta tınlı toprak Larvalar kolay hareket eder
Nemli ortam Yumurtaların gelişimini hızlandırır
Otlak alan komşuluğu Diğer konukçu bitkilerden bulaşma riski
Yetersiz toprak işleme Popülasyonun artmasına neden olur

Entegre Mücadele (IPM) Stratejisi

Kültürel Önlemler

  • Kışın toprak derin sürülmeli, larvalar açığa çıkarılmalıdır.

  • Otlak bitkiler (yonca, üçgül) çevreden temizlenmelidir.

  • Yapraktaki kemirme belirtileri görüldüğünde gece kontrolü yapılmalıdır.

  • Fidan dikiminden önce solarizasyon uygulanmalıdır.

Biyolojik Mücadele

Etken Tür Etkisi
Entomopatojen nematodlar Steinernema carpocapsae, Heterorhabditis bacteriophora Larva ve pupa döneminde yüksek öldürücülük
Entomopatojen mantarlar Beauveria bassiana, Metarhizium anisopliae Larvalarda %80’e kadar ölüm oranı
Bitkisel ekstraktlar Neem (Azadirachtin) Repellent ve beslenme kesici

- Biyolojik preparatlar damla sulama veya kök çevresi uygulama şeklinde verilir.

Kimyasal Mücadele

Etken Madde  Etki Şekli Uygulama Dönemi
Chlorpyrifos (yasaklandı) Temas ve mide zehiri Artık kullanılmaz
Fosthiazate Nöronal inhibitör İlkbahar–yaz başı
Imidacloprid Sistemik etkili Damla sulama ile
Lambda-cyhalothrin Temas etkili Ergin aktif dönemi
Spinosad Doğal kökenli sinir etkili Yaprak kemirme başlangıcı

AgroPlanet Entegrasyon Önerisi
Modül Uygulama
Toprak Zararlı Haritalama Sensör verisiyle kök zararı yoğunluk haritası oluşturma
AI Görsel Tanı Modülü Yaprak kenar kemirme tespiti, gece IR kamera ile ergin sayımı
IPM Takip Modülü Toprak sıcaklığı ve nem verisine dayalı larva aktivite uyarısı
Biyolojik Uygulama Takvimi Entomopatojen nematod ve mantar zamanlaması

Yönetim Takvimi
Dönem Uygulama Amaç
Mart–Nisan Toprak işleme, solarizasyon Kışlayan larvaları yok etme
Mayıs Entomopatojen nematod uygulaması Aktif larva popülasyonunu baskılama
Haziran–Temmuz Kimyasal mücadele (ergin dönemi) Yaprak zararını azaltma
Ekim Toprak altı biyolojik uygulama Kışlamaya giden larvaları öldürme

Görsel Belirtiler

  • Yaprak kenarında yarım ay şeklinde kemirilmiş alanlar

  • Kök boğazında halka şeklinde soyulmuş kabuklar

  • Kök çevresinde beyaz kıvrık larvalar

  • Bitkide ani solgunluk ve zayıf gelişim

İlaç Önerileri