Bilgi Bankası

Bağ tripsi (Drepanothrips reuteri)

Bağ tripsi, özellikle sıcak ve kuru iklimlerde bağlarda görülen, salkım ve genç sürgünlerde emgi zararı oluşturan bir zararlıdır.
Ergin ve larvalar, yaprak ve çiçek dokularında özsuyu emer, bu da dokuların gümüşi parlaklık, bronzlaşma ve deformasyon göstermesine yol açar.
Bazı yıllarda salkımlarda çürüme ve kalite düşüklüğü gibi ekonomik kayıplara neden olur.

  Türkiye’de en yaygın tür: Drepanothrips reuteri (Bağ tripsi)
Akdeniz, Ege ve Marmara bağ alanlarında sık görülür.

Biyolojik Özellikler

Özellik Açıklama
Bilimsel Adı Drepanothrips reuteri
Takım / Familya Thysanoptera / Thripidae
Boyut 1–1.2 mm (çok küçük, sarımsı-kahverengi)
Kışlama Toprakta, kabuk altında veya ot örtüsü arasında ergin olarak
Nesil Sayısı 4–6 döl/yıl
Aktif Dönem Mart–Eylül
Yumurtlama Yaprak veya çiçek dokusuna tek tek bırakılır
Yayılma Rüzgâr, fidan, taşıyıcı bitkilerle

Zarar Şekli
Dönem Zarar Noktası Belirti Sonuç
Erken dönem (Nisan–Mayıs) Sürgün ve yaprak Gümüşi lekeler, bronzlaşma Yaprak deformasyonu
Çiçeklenme dönemi Çiçek organları Kuruma, dökülme Döllenme başarısızlığı
Salkım oluşumu dönemi Genç taneler Bronzlaşma, mantarlaşma, çatlama Kalite düşer
Olgunlaşma dönemi Taneler Renk bozukluğu, şekil bozulması Pazar değerinde azalma

 Tipik belirti: Yaprak ve salkımda gümüşi bronz lekeler, genç tanelerde yüzey matlaşması ve buruşma.

Görsel Belirtiler

  • Yapraklarda gümüşi parlak lekeler (özsu kaybı)

  • Salkımlarda kabuk incelmesi ve buruşma

  • Küçük, sarımsı kahverengi trips bireyleri (hareketli)

  • Tanelerde renk açılması, yüzey deformasyonu

  • Yoğun bulaşmada çiçek dökümü ve salkım deformasyonu

Enfeksiyon / Aktivite Koşulları

Faktör Etkisi
Sıcak hava (25–32 °C) Trips aktivitesi en yüksek
Kuru ve tozlu bağ ortamı Popülasyon artışı
Yoğun azotlu gübreleme Doku yumuşar, zararlı için uygun ortam
Kalın yaprak örtüsü Gölgeli alanlarda saklanma kolaylığı
İlaç kalıntısı (özellikle fungisitler) Doğal yırtıcıların azalmasıyla patlama riski

Entegre Mücadele (IPM) Stratejisi

Kültürel Önlemler

  • Budama sonrası kabuk temizliği ve toprak işlemesi yapılmalı.

  • Alt ot örtüsü kontrol altında tutulmalı (özellikle çiçeklenme öncesi).

  • Sulama ve nem yönetimi dengeli olmalı, aşırı kuraklık önlenmeli.

  • Salkım arası hava sirkülasyonu artırılmalı.

Biyoteknik ve Biyolojik Mücadele

Tür Etki Uygulama
Orius laevigatus Yırtıcı trips avcısı Çiçeklenme öncesi salım
Amblyseius cucumeris Yırtıcı akar, trips yumurtalarıyla beslenir Düşük popülasyonlarda koruyucu
Mavi yapışkan tuzaklar Trips çekimi Popülasyon izleme ve yoğunluk belirleme

Kimyasal Mücadele
Etken Madde Etki Şekli Uygulama Dönemi
Spinosad Sinir sistemi etkili doğal kökenli Çiçeklenme öncesi–erken salkım dönemi
Abamektin Temas ve mide etkili Yaprak altı yoğunluğunda
Lambda-cyhalothrin Temas etkili Döllenme sonrası erken dönem
Spinetoram Sistemik etkili Salkım bronzlaşması başladığında
Azadirachtin (Neem) Repellent ve büyüme engelleyici Organik bağlarda

Uygulama eşiği: 5–10 trips/budama sürgünü veya 3–5 trips/çiçek demeti.

AgroPlanet Entegrasyon Önerisi

Modül Uygulama
Dijital Görüntüleme Modülü Dron veya mikroskopik sensörle trips leke tespiti.
IPM Takip Modülü Popülasyon eşiği aşıldığında uyarı sistemi.
Tuzak Sensör Entegrasyonu Mavi yapışkan tuzaklardaki yoğunluk analizine göre haritalama.
Fizyolojik Analitik Salkımda bronzlaşma alanı yüzdesine göre kalite riski tahmini.

Yönetim Takvimi
Dönem Uygulama Amaç
Mart–Nisan Toprak işleme, kabuk temizliği Kışlayan erginleri azaltma
Mayıs (çiçeklenme öncesi) Mavi tuzak + biyolojik salım Popülasyonu erken bastırma
Haziran–Temmuz Spinosad / Abamektin Salkım zararı önleme
Ağustos Neem yağı uygulaması Kalıntısız koruma

Görsel Belirtiler

  • Yaprakta gümüşi–bronz lekeler,

  • Salkımda renk bozukluğu ve tanelerde çatlama,

  • Mikroskobik sarımsı kahverengi trips bireyleri,

  • Çiçek dökümü ve tanelerde yüzey deformasyonu.

İlaç Önerileri